Lemoako zabortegiaren kontrol zorrotzagoa eskatu du Zornotzako Udalak

Lemoako Bistibieta zabortegiko usaina ezinegona sortzen ari da Zornotzako, Galdakaoko eta Lemoako hainbat bizilagunen artean. Arazo horri irtenbidea emateko eskatu du Zornotzako Udalak, joan den martitzenean alderdi guztiek aho batez onartu zuten adierazpen baten bitartez.

Zornotzako ordezkari politikoek eskatu dute berehala har ditzatela zabortegiko funtzionamendua zuzentzeko neurriak. Herritarrak kezkatuta daude zaborren ondorioz sortutako gasekin. Horrez gain, Zornotzako Udaleko ordezkarien ustez, zaborra kudeatzeko prozedura ez da behar bezalakoa.

Ordezkariek adierazi dute "arauak bete daitezela" besterik ez dutela nahi; "ikuskapen aktibo eta eraginkorrak" eskatu dizkiete ingurumena zaintzeko ardura duten erakundeei. Horretarako, idatzi bat bidali dute Eusko Jaurlaritzara, Bizkaiko Foru Aldundira eta Galdakaoko eta Lemoako udaletara.

Besteak beste, udalak eskaera egin du zabortegiaren funtzionamendua luzatzeko plana geldiarazteko. Izan ere, zabortegia kudeatzen duen enpresak, Ekonorrek, 2023ra arte luzatu gura du zabortegiaren iraupena —aurreikusita dago 2014ra arte iraungo duela—. Zornotzako Udalak eskatu du geldiaraz dezatela iraupen hori luzatzeko tramitazio guztia.

Bilduren deia

Alde horretatik, Bildu koalizioak deia egin die gainerako alderdi politikoei Bistibieta zabortegiaren iraupena luzatzeko planaren aurka ager daitezen. Zornotzako udalbatzak erabaki instituzionalaren berri eman ostean egin zuen dei hori Urko Lopezek, herri horretako zinegotziak.

Kezkaren berri eman zuen: "Kiratsaz gain, ez dakigu arnasten duguna arriskutsua den ala ez". Gogorarazi zuten zabortegia malda batean dagoela, erreka ondoan. Zornotzako, Lemoako eta Galdakaoko Bilduko zinegotziek prentsaurrekoan azaldu zutenez, uholdeak edo euri jasak izanez gero kolokan jarriko litzateke uraren osasungarritasuna.

Salatu dute 2008az geroztik ez dela egin isurketen kontrolik. Bildu koalizioak gogorarazi duenez, onartu egin zuten urte horretan Ekonor enpresak usainen kontrolaren kontra jarritako gorako errekurtsoa.

Gaur egun, Lemoako zabortegiak 111.8165 metro koadroko lekua dauka, eta muga horretara iristen ari da. Bestalde, Saioa Elejabarrieta Lemoako alkateak gogorarazi du ezinezkoa dela Ekonor enpresak egindako eskaera, iraupena 2023ra arte luzatzekoa; izan ere, zabortegia handitzeko aurreikusitako lur eremua babestutako baso eremu urbanizaezin gisa jasota dago Lurralde Plan Partzialean. Plan hori 2010ean onartu zuten.

Lemoa herrian dago Bistibieta, Zornotzako Kortederra auzoaren ondoan. N-634 errepidea eta A-8 autobidea ere gertu ditu. Amiantoa eta beste substantzia kimiko batzuen hondakinak hartzen ditu zabortegi horrek.

Herri arteko lehiaketa sortu dute Busturialdean

Sokatiralari profesionalez gain, badira zale gisa lehiatzen diren taldeak ere. Zaletasunaz haratago, herri arteko lehiaketa sortu dute Busturialdean, eta hainbat herrik parte hartzen dute bertan: Busturiak, Muruetak, Foruak, Kortezubik eta Mendatak. Goma gaineko modalitatean aritzen dira. Kategoria horretako lehiaketa profesionalak neguan egiten diren arren, uda sasoian egiten dituzte Busturialdekoek saioak, herri batzuetako eta besteetako jaietan. Iaz, Muruetako taldea atera zen garaile. 2009an ekin zioten herri arteko lehia honi. Denbora-pasa gisa hasi zen erakustaldia, baina seriotasuna hartu du denborarekin. Izan ere, taldeek entrenamenduak egiten dituzte —batzuetan, euren kabuz, eta, beste batzuetan, talde profesionalen laguntzarekin—. Busturian, gainera, bertako emakumeek taldea eratu zuten iaz, eta desafioa egin zuten herriko gizonen kontra. Abenduan egindako erakustaldi batean, andreek, herriko gizon gazteek, helduek eta ligako lehiaketako taldeek tiratu zuten. Busturialdeko taldeak zaletasunagatik aritzen dira sokatiran, eta ez dute profesional gisa aritzeko asmorik.

Izua eta indarra

Bere kabuz arnasa hartzeko beldur da haur jaio berria. Ama berriro itzuliko ez ote den beldur, eskolan hasi den txikia. Taldeak onartuko ez ote duen beldur, institutura doan nerabea. Koadrilak eta bikoteak ahaztuko ote duten beldur, atzerrira doan gaztea. Lanetik botako ote duten beldur, haurdun geratu den andrea. Ezgaituen multzora baztertuko ote duten beldur, erretiratzera behartutako gizon adin erdikoa… Bizia galtzeko beldur, bizirik sentitzen dena… Bizitza uzteko beldur, heriotza gertu sumatzen duena…

Joanna Bourke ez ohiko historialariak emozioen bidez aztertzen ditu gertaera eta ekintza historikoak. Bere ustez, beldurrak gidatu du XX. mendea eta beldurra izan da gobernuek jendea kontrolpean edukitzeko erabili duten tresna. Joanna Bourkek garaian garaiko gizon eta andrazkoak hartzen ditu protagonistatzat eta protagonista horiek akzio zehatzak burutzera bultzatzen dituzten arrazoi pertsonalak ikertzen ditu; oinazea eta beldurra, adibidez, eta horiei aurre egiteko ahalmena, indarra, indar fisiko, moral eta emozionala.

Beldurra betidanikoa da, dio; Erdi Aroan sorginak zeuden, deabrua, pestea… Orain, elikadura, klima aldaketa, minbizia, terrorismoa… Izan ere, izua oso erraz sor daiteke, haur-jolasa da. Zer datorren ez jakiteak blokeatu egiten gaitu. Zelan egin aurre horri? Indar fisiko, moral eta emozionala landuz.

Joannaren iritziz, 'baldintza normaletan', indartsu izaten irakats dezakegu. 'Baldintza normaletan' = oinarrizko behar izanak bermatuta daudenean. Baina, zer gertatzen da 'baldintza normal' horiek kili-kolo sumatzen direnean?

Mamuei buruzko ipuinak oso erakargarriak dira txikientzat, jende handixeagorentzat beldurrezko filmak bezainbeste. Aitzitik, esango nuke, jende txikia beldurrak baino gehiago erakartzen duela ikusteak zelan egiten dion aurre beldur horri protagonistak; izan ipotxak, izan inurriak, izan txakurtxoak, katutxoak, saguak, neskatoak, mutikoak, edo ikarak umetutako helduak.

Bai, agian beldurrari aurre egiten dioten protagonista, hasieran kikilduak eta amaieran indarberrituak, asmatzen hasi beharko dugu. Betiko ipuinen osagaiak har ditzakegu: heroia -edo heroina- eta honen laguntzaileak; aurkaria eta aurkariari men egiten diotenak; mamuen fabrikatzailea eta fabrikatzaile horri dirua eta baliabideak ematen dizkiotenak; heroia edo heroina, bere ordura arteko bizimodua utzita, bide ezezagunetan abiaraztera bultzatzen duten arrazoiak…

Bai, behar bada, ez dabil hain oker Bourke anderea, esaten duenean arrazoi pertsonalak direla gertaera historikoen atzean gordetzen direnak.

Eta, uste dut, XXI. mendearen bigarren hamarkada honetan ere, 'baldintza normalen'zakua hausten hasia dela eta, ondorioz, izuari aurre egiteko indarra lantzen hasi beharko dugula.

Indar fisiko, moral eta emozionala.

Ikuskizun guztiak batean

Kaleszena

Bilbo

Musika, antzerkia eta zirkua. Era guztietako ikuskizunek bat egingo dute egunotan Bilboko kaleetan, VI. Kaleszena jaialdiaren barruan. Atzo hasi zen jaialdia, eta etzi arte arte erakustaldiak izango dira Plaza Barrian, Zazpikaleetan, Ertzilla eta Garcia Rivero kaleetan, Arriaga plazan eta Plaza Biribilean. Aurten, hamabost antzezlan eta zuzeneko musika saio antolatu ditu Bilboko Udaleko Kultura eta Hezkuntza Sailak.

Plaza Barria izango da euskal dantzen eta musikaren topagunea aurten ere. Gaur, 21:30etik aurrera, Oreka TX taldeak, Kukai Dantza konpainiarekin eta Amaren Alabak taldearekin batera, Hostoak ikuskizuna eskainiko du. Txalapartaren erritmoan oinarritutako dantza, musika eta kantu emanaldia taularatuko dute.

Hortzmuga konpainiaren eskutik, bestalde, Zazpikaleetan bisita gidatuak antolatu dituzte. Ez dira ohiko bisita gidatuak izango, ordea, antzerki eran egindako bisitak baizik. Anfitrioiak izeneko proiektuaren bitartez, orainalditik iraganerako bidaia proposatuko die Hortzmugak bisitariei, eta hiribilduaren eta bertako bizilagunen historiaren berri emango diete ikusleei.

Oinez eta itsasontziz egingo dute ibilbidea, eta bilbotarren alderdi bereizgarrienak azaleratuko dituzte aktoreek. Bisita horiek gaurtik domekara bitartean egunero egingo dituzte, 11:30ean. Hamar euro balio dute, eta tokiak mugatuak direla iragarri dute antolatzaileek. San Anton elizatik aterako dira.

EGITARAUA

Gaur. Plaza Barrian: Kale antzerkia, 18:00etatik 20:30era, Circovito (Andaluzia, Espainia), Cie. Bris de Banane (Frantzia), Mr Jones (Holanda) eta Ganso & Cia (Euskal Herria) taldeen eskutik. 21:30ean, Oreka TX, Kukai dantza konpainia eta Amaren Alabak.

Bihar. Ertzilla eta Garcia Rivero kaleetan: 13:00etan, kaleko musika: A Magnifique Bande dos Homes sen Medo (Galiza). Plaza Biribilean eta Plaza Barrian, 18:30ean egingo du talde horrek emanaldia.

Etzi. Bisita gidatua, Hortzmugaren eskutik —gaur eta bihar ere egongo dira—.

Kultura eta fedea, batuta

Elizkizunak latinez egiten zirenez, herritarren artean sinesmen katolikoa zabaltzeko sortu ziren, besteak beste, Aste Santuko prozesio eta nekaldiaren antzezpenak. Gaur egunera arte iraun dute toki askotan, herriko kultura adierazpenen parte bihurtuz. Egunotan Bizkaiko hainbat herritan ikus daitezke halako erlijio erakustaldiak, eta ez dira gutxi izaten eurak ikustera gerturatzen diren bizkaitar eta bisitariak. Hona hemen nagusiak:

1. Balmaseda

Nekaldirik ezagunena Balmasedakoa da. XVI. mendeko penitentzia prozesioetan dauka jatorria, historialarien arabera. Garai hartan herria izurriteak jota zegoen, eta gaitza desagertuz gero penitentzia egiteko hitza eman zioten herritarrek San Roke zaindariari. Nekaldiari aipamen egiten dion dokumenturik zaharrena, ordea, XVIII. mendekoa da. Hasiera hartan, prozesioetan ikus daitezkeen zurezko irudiak eta gurutzeak ateratzen zituzten kalera. Askoz kontu modernoagoa da antzerkiarena: XX. mendekoa.

Edonola ere, gaur egungo balmasedarrentzat urteko ekitaldirik garrantzitsuenetako bat izaten da. Orotara, 700 herritarrek parte hartzen dute nekaldian. Horietatik 350 aktore lanetan aritzen dira, aktore profesional izan barik. Hala, hilabeteak egiten dituzte entsegu eta bestelako prestaketetan buru-belarri.

Bart iluntzean ikusi ahal izan zuten aurreneko zatia, eta gaur goizean antzeztuko dute bigarrena. Aurreneko emanaldian, besteak beste, Jesusek apostoluekin egindako azken afaria, baratzeko otoitzaldia, Jesusen atxiloketa eta Kaifas abade nagusiaren aurrean egindako epaiketa antzezten dituzte. Gaur goizean, berriz, Pilatok Jesusi egindako epaiketa, gurutze bidea eta gurutzeko heriotza antzeztuko dituzte.

09:30ean hasiko da emanaldia Klaratar lekaimeen komentua izeneko eraikinaren ondoko zelaian. Gurutzerako bidean herriko alde zaharra zeharkatuko dute aktoreek. Milaka bisitari jasoko ditu egunotan, bada, Enkarterriko herririk handienak. Gaur goizeko saiorako sarrera eskuratzeko astia dago oraindik. Klaret antzokian erosi ahal izango dira, 08:00etatik 09:15era bitartean.

Antzezpenaz, gain, Balmasedako nekaldiak prozesioak ere baditu. Atzo arratsaldean atera zituzten aurrenekoz pasoak alde zaharreko kaleetara. Gaur, berriz, bi prozesio izango dira. 19:00etan Ehorzte Santuaren prozesioa egingo dute. Nolabait, goizeko antzezpenean hilko den Jesus lurpera bidean lagunduko dute. Pasoekin batera, prozesio horretan goizeko antzezpenean ere parte hartu duten hezur-haragizko hainbat pertsonaia ibiliko dira kaleetan: Maria Magdalena, Andre Maria, Veronika eta apostoluak, besteak beste. 21:30ean, berriz, Isiltasunaren Prozesioa egingo dute. Hilerriko Kristo eta Andre Maria Doloretakoa aterako dituzte kaleetara, soldadu erromatarrek babestuta.

2. Durango

Hemeretzigarren urtez antzezten ari dira Durangon Pasiñue esaten dioten Jesusen nekaldia. Juan de Iciar kultur elkarteak antolatzen du. Hiru egunetan egoten da antzezlana ikusteko aukera: eguazten, eguen eta barikuan. Hala, gaurkoa da azken emanaldia. Balmasedan ez bezala, Durangon, egunero antzezten dute nekaldi osoa. Hau da, azken afariarekin hasi eta gurutzeko heriotzara arteko pasarte guztiak taularatzen dituzte egunero. Gainera, Durangon agertoki bakarra erabiltzen dute: Santa Ana plaza.

Azken urteetan turismo eskaintza berezia egiten ari dira, Durangoko Udalarekin batera, herriko hoteletan lo egin eta Aste Santuko egunak bertan igarotzeko, nekaldiaren antzezpena ikusteko aitzakian. Hala ere, eskaintza hori hartzen ez dutenek ereprozesioa ikustera joateko sarrera eskura dezakete.

3. Zaratamo

Arkotxako (Zaratamo) Gaztek Abi gazteen astialdirako elkarteak antolatuta, duela 47 urte hasi ziren auzo horretako biztanleak Jesusen nekaldia antzezten Aste Santuan. Urtero-urtero ehun bat lagunek parte hartzen dute, eta, antolatzaileen esanetan, indarra galdu ordez, azkenaldian gero eta laguntza eta babes zabalagoa jasotzen ari dira.

Bart antzeztu zuten azken afaria, auzoko elizan. Gaur, berriz, 11:00etan dute hitzordua, gurutze bidea osorik ikusi nahi dutenek. Elizako plazatik abiatuko dira, eta handik Santa Barbara auzorako bidea hartuko dute. Hamalau egotaldiak egin ostean, gurutziltzatuko duten muinoan bukatuko da antzezpena.

Non eta nola sortu zen sokatira kirola?

Askok kontrakoa uste izan arren, sokatira ez zen sortu Euskal Herrian. Hala ere, gurean, itsasoko, basoko eta koordinatutako arrastea eskatzen duten lanetatik heda zitekeela uste da. Botere mistikoei lotutako praktikarekin ere lotzen da. Non eta noiz ...

Gurutze, Ama Birjina eta santuak elizetatik kalera aterako dituzte

Gaur zortzi hasita, orotara, 13 prozesio ibiliko dira Bilboko erdiguneko kaleetan, domekara bitarte. Gaur, kasurako, lau aterako dira kalera. 05:30ean abiatuko da San Nikolas elizatik Isiltasunaren Prozesioa. Irudirik gabe eta isilpean, Zazpikaleetako elizak bisitatzen dituzte. 07:30ean, Unamuno plazatik Begoñako basilikara arteko gurutze bidea egingo dute. 12:00etan, Elkartzearen Prozesioa ibiliko da Indautxun. 19:30ean iritsiko da garrantzitsuena: Hileta Santua. Joan santuen elizatik Moyua plazara eramango dituzte nekaldi osoa irudikatzen duten pasoak.

Bihar, 18:30ean, Itxaropenaren Prozesioa aterako da Zabalguneko San Josef elizatik. Domekan, azkenik, 13:00ean abiatuko da Argiaren Prozesioa katedraletik.

Bermeon bi prozesio izango dituzte gaur: 11:00etan, Elkartzea eta 17:30ean, Hileta Santua. Ondarroan Piedadeko Aita Eternu bere ermitara itzuliko dute gaur goizean, eta, ostean, gurutze bidea egingo dute. Lekeition, 08:00etan gurutze bidea egingo dute, eta 18:00etan, elizkizuna bukatutakoan, Mingorriaren Prozesioa. Igandean, 08:00etan Magdalena eramango dute ermitara.

Urkiolan 11:00etan egingo dute gurutze bidea. Urduñan, berriz, 05:00etan, 11:00etan eta 18:00etan Gurutzearen Prozesioa, gurutze bidea eta Hileta Santua izeneko prozesioak aterako dira.

Sokari tiraka

Sokatirarekiko zaletasun handia dago Bizkaian. Zaletasun horrek, denbora-pasaz gain, garaipen handiak eraman ditu lurralde horretako hainbat herritara. Erandion (Goiherri), Laukizen (Gazteri), Abadiñon (Abadiño) eta Arrigorriagan (Sokarri) daude talde profesionalak. Lehenengo biak lurrean lehiatzen dira, eta gainerako biak, goma gainean.

Jon Lapazaran Bizkaiko Sokatira Federazioko kideak talde bizkaitarren maila altua aipatu du. Izan ere, haren esanetan, "bai lurrean, baita goman ere", gaur egun Euskal Herriko talderik onenak "berton" daude. "Etxean, puntan dabiltza bizkaitarrak; baita mundu mailan ere", azaldu du.

Eta orain arteko emaitzek hala erakusten dute. Abadiñoko taldea otsailean Eskozian aritu zen mundu mailako txapelketan. Hiru kategoriatan lehiatu ziren: "Eta hiruretan igo gara podiumera". Lorpena gogora ekarri du Edu Mendizabal taldeko entrenatzaileak: 560 kilogramotan bigarren lekuan geratu ziren, eta, 600 kilotan, hirugarren.

Horrez gain, kategoria mistoan ere lehiatu ziren, Gasteizko Badaiotzeko nesken laguntzarekin, eta bigarren geratu ziren. Abadiñoko taldean neskarik ez dago, baina Badaiotzekoak batzuetan eurekaz entrenatzen dira, eta eurekin batera tiratu zuten Eskozian.

1991n sortu zuten Abadiñoko taldea. Gaur egun, 21 tiratzaile eta entrenatzaile bi daude. 17 urte ditu gazteenak, eta 46 zaharrenak. Kirol gogorra dela aitortu arren, praktikatzea "oso erraza" dela deritzo Mendizabalek: "Gure taldean, bederen". Izan ere, neguan bakarrik dauzkate lehiaketak.

"Sanfaustoetan hasten gara entrenatzen, urri edo azaro bueltan, eta aurten bezala munduko txapelketa baldin badago, martxorako bukatu egiten dugu denboraldia. Munduko txapelketarik ez badago, Aste Santurako amaitzen dugu. Beraz, udan, bakoitzak nahi duguna egin dezakegu: bizikletan ibili, parranda egin…", adierazi du.

Euskal Herriko txapelketan ere maila ona erakutsi dute Durangaldekoek. "Lau pisutan parte hartu dugu, eta hiru txapel eskuratu ditugu; bestean, bigarren geratu gara. Guztiak irabaztera ohituta gaude, baina lautik hiru irabaztea ere kontuan hartzekoa da", Mendizabalen iritziz. Etorkizunera begira duten erronkari dagokionez, aitortu du talde berbera mantentzea ez dela izango "lan makala".

Goma gaineko sokatiran lau kategoriatan lehiatzeko aukera dago, eta lauretan parte hartzen dute Abadiñokoek: 560, 600, 640 eta 680 kilotan, hain zuzen ere. Tiralari bakoitzak, beraz, batez beste 70, 75, 80 eta 85 kilo izan behar ditu, hurrenez hurren. Nazioartean, ordea, pisu txikietan soilik parte hartzen dute: 560 eta 600 kilotan.

Laukizen, lur gainean

Laukizko Gazteri ere puntako taldeen artean dago. Uribe aldeko tiralariak lur gaineko sokatiran lehiatzen dira. Orain arte Bizkaian emakumeek osatutako taldea ere badaukan bakarra izan da —Erandioko Goiherrin emakumeen taldea osatzeko eginahaletan ari dira—. Ana Mardaras da Gazterin lehiatzen den andreetako bat. Hogei urte bete zituen iaz taldean. Aurten, atsedena hartu du.

Taldea 2012an kategoria mistoan soilik lehiatu ahal izango da, oraingoz, lau emakume baino ez daudelako tiratzeko prest. "Emakumeontzat zailagoa da entrenatzea. Nire kasuan, gainera, senarra Goiherriko taldean lehiatzen da". Gainerakoan bezala, kirol hori praktikatzeko orduan ere emakumeek esfortzu handiagoa egin behar dutela ekarri du gogora, eta seme-alaben zaintzaren ardura nagusia eurek dutela azpimarratu du.

Gazteri taldeak 50 urte bete zituen iaz. Hala ere, gorabeherak izan ditu, eta urte batzuetan desagertuta egon da. 18 eta 50 urte arteko kideek osatzen dute taldea.

Garaipen handiak

Bai Euskal Herrian, baita handik kanpo ere, lorpen handiak egin dituzte Laukizko gizon eta emakumeek. "Azkena, munduko txapelketa, Hegoafrikan", ekarri du gogora Mardarasek: "Duela bi urte izan zen hura, 2010eko irailean. Kategoria mistoan munduko txapeldun geratu ginen. Bestalde, gizonak Europako txapeldun geratu ziren iaz Ingalaterran".

Gabonen ostean hasi ziren maiatzean abiatuko den denboraldirako entrenatzen. "Uztailean Euskal Herriko denboraldia amaitu ostean, abuztuan deskantsatu egiten dugu. Eta iraileko lehenengo astean, Suitzara goaz", azaldu du.

Gazteri taldea lurrean bakarrik lehiatzen da. Horren arrazoietako bat da talde propioa eratzeko emakume nahikorik ez daukatenez mistoan lehiatu behar dutela, eta aukera hori lurreko sokatirak baino ez du eskaintzen, oraingoz.

Mardarasek modalitate horixe du gustukoen: lur gainekoa. "Gomazkoa baino gogorragoa" dela deritzo. "Udan ibili behar dugulako entrenatzen; izugarrizko beroa egiten duenean eta jendea parrandan dabilenean. Hala ere, nire ustez, politagoa da", adierazi du.

Gomazkoan aritzeko, gainera, "teknika gehiago" landu behar dela azaldu du: "Zapatila on batzuk izateak, halaber, asko esan gura du. Eta, adibidez, nahikoa parekoak diren talde bi lehiatzen badira, zapatila hobeak dituztenak atera daitezke garaile". Beraz, haren esanetan, garaipena ez dago norberaren indarraren esku soilik. "Goman, gainera, tiratzen hasitakoan aurkaria garaitzen hasiz gero, galtzen ari denari zaila egiten zaio tiradari eustea. Lurra, ostera, parekatuagoa da".

Horrez gain, lurreko modalitatean munduko eta Europako txapelketetan lehiatzeko aukera dago; gomazkoan, berriz, mundukoan soilik, "nahikoa talderik ez dagoelako", azaldu du Mardarasek. Lur gaineko munduko txapelketan hainbat talde egoten direla ekarri du gogora, eta lurrean gomazkoan baino jende gehiago ibiltzen dela.

Selekzio propiorik gabe

Ez batzuk ez besteak, ordea, ezin daitezke lehiatu Euskal Herriko selekzioaren izenean. "Oso gauza bitxia iruditzen zaie nazioarteko taldeei euskal herritarron errealitate hori, kontuan hartuta hemen oso maila altua daukagula", esan du Gazteri taldeko kideak. "Oso talde onak ditugu gurean. Izan ere, kanpora goazenetan podiumera igotzea lortzen duten hiru taldetik bi bertokoak izaten dira beti", ekarri du gogora.

Nortasun eta ordezkaritza auzi horrekin lotuta, atzerriko talde batzuekin beste batzuekin baino hobeto konpontzen direla azaldu du Mardarasek. "Ingelesekin, adibidez, ez gara oso ondo konpontzen. Eurek guri 'Spain' esaten digute, eta guk 'ezetz!' erantzuten diegu. Burugogorrak garela esaten digute, eta ea zergatik ez garen espainiar moduan lehiatzen galdetu".

Bide beretik mintzatu da Edu Mendizabal Abadiño taldeko tiratzailea ere. "Hemengo maila oso altua dela ikusten dute nazioartean. Futbolean Real Madrilek Champions lehiaketa nazio gisa ez jokatzea bezalakoa iruditzen zaie gure kasua". Eta horixe izan liteke, haren ustez, ofizialtasuna eskuratzeko modua: "Nazioartean ematen dugun irudi horretatik tiratuta ikusten dut euskal selekzioaren bidean zerbait lortu ahal izango dugula. Nire ustez, presio onena horixe da: emaitza onak ateratzea".