Aza 16, 20122012-11-16Iritzia0

‘Burocrazya’ eta txanpon askeak

Atzerrira noa lanera. Abenduaren bigarren astean hartuko dut hegaldia, eta uztailera arte Kalifornia idorra izango dut bizileku: telebistan agertzen diren hondartzetatik ordu pare batera dagoen Bakersfield, hain zuzen. Gogotsu noa, pozik, erronkak norbere buruarekin pultsu bat bezalakoak direlako. Eta pultsu honetan apustuak oso pareko dabiltza. Edozelan ere, alegiazko alde batek zein besteak irabazi, emaitza beti alde. Bakoitzaren biografia betetzen duten kapituluak baitira bizipenak —onak zein txarrak—.

Maleta eta planak antolatzen nabilen aste gozo (eta zoro) hauek, baina, mikazterik badago, hainbeste izapide gora eta behera. Vincent de Gournay ekonomista frantziarrak ederra bota zion, horren harira, bere herrialdeko sistemari XVIII. mendean —eta, zer arraio, bazuen arrazoi pixka bat behintzat, aberats liberaloidea izanagatik?—: "Badugu Frantzian gaixotasun bat, geure esfortzuak trabatzea baino ez duena helburu; buromania deritzo". Samako ederra eman zien aurkari politikoei, hitz ederra asmatuz gainera: buromania. Pena da berba hori, urteekin, burokrazia bihurtu izana hiztegietan, maniatik asko baitu sistema honek (hitzaren esangura psikiatrikoenean); herritarrak zoratu arteko mania ere. Burocrazya.

Labur azalduko ditut kontratuarekin eta dokumentu guztiak behar bezala izanda ere (orain arte) egin behar izandakoak —todoenregla-ren diktadurak eztabaida luzerako ematen du ere, baina beste baterako utziko dut—: 1.- Kontratatuko zaituen enpresari pasaportean ageri diren zure datuak igorri posta elektronikoz; 2.- Enpresak, posta arruntez, betetzeko bi formulario bidaltzen dizkizu. Datu batzuk beraiek idatzita daude eta, akatsik egotekotan, prozesua berriz hasi behar da (niri gertatu zitzaidan); 3.- Formularioa onartua izateko Etxe Zuriak begirunez adierazten dizun kontu korrontean 220 dolar sartu behar dituzu (kasu desberdinetarako prezio ezberdinak dituzte; edonola ere, Internet bidez, klik batekin eginda dago); 4.- Enbaxadan zita eskatu eta ematen dizuten egunean hamarretik gora agiri eraman. Tartean, Internet bidez bete beharreko beste formulario eternal bat eta, noski, onartua izateko, 125 euro sartu behar dituzu begirunez adierazten dizuten kontu korrontean (Internet bidez, klik batekin eginda dago); 5.- Enbaxadako segurtasun neurri guztiak pasatu ostean —terroristagai asko dago munduan— argi utzi (agiriak frogagarri) ez zarela beraien herrialdean behar baino gehiago geratuko; 6.- Itxaron, bisa ematen dizuten ala ez deliberatzen duten arte. Hitz bitan: hilabete bi eta erdi atzera eta aurrera, 300 euro inguru, eta itxaron. Ez da buromania amorru gehien ematen didana, baizik eta gizakiok bidaiatzeko jasan behar dugun guztia ezagututa, diruak mugitzeko duen erraztasuna ikustea. Burocrazya eta txanpon askeak. Horrela gabiltza.

Aza 16, 20122012-11-16Asteburuko proposamena0

Katu begiokerren bluesa

Kontzertua

Leioa eta Ermua

Bluesa, rocka, swinga, soula... Era eta estilo askotako musika moldeak taularatuko dituzte gaur eta bihar Los Gatos Bizcos taldeko kideek. Joan den eguaztenean, Basauriko Sozial Antzokian kontzertu arrakastatsua eman zuten, eta, gaur, Leioan izango dira, Kultur Leioan, hain zuzen ere, 22:00etan hasita. Bihar, bestalde, Ermura egingo dute salto, eta Lobiano kultur etxean emango dute kontzertua, 20:00etan hasita.

Eddie C. Campbell blues estiloko legendari esker finkatu zen Quique Gomez —ahotsa eta harmonika—, Pablo Sanpa —gitarra eta koroak—, Hector Rojo —kontrabaxua eta koroak— eta Petek —bateria eta koroak— osatzen duten taldea. Izan ere, Gomezek gogora ekarri duenez, "musika jotzeko elkartzen ginen laurok; proiektu bat definitu gabe, ordea. Eddie Txikagon ezagutu nuen, eta Europan zehar egindako bira batean aritu ginen elkarrekin, 2010 eta 2011 urteetan; gu izan ginen kontzertuetarako haren banda. Harekin egin genituen hiru aste haien ondoren, taldea finkatu eta sendotu egin zen, eta konposatzeari ekin genion".

Orduz geroztik, lanean hasi ziren, eta euren lehenengo diskoa eratu zuten: I can't Believe my Eyes. Horixe da gaurko eta biharko kontzertuetan zuzenean aurkeztuko duten lana. Taldeak berak konposatutako kantak dira guztiak. Tartean, omenaldiren bat edo beste ere bada abesti horietan. Besteak beste, Eddie C. Campbelli egindakoa interpretatuko dute: That's when I know.

Amerikar estilo peto-petoa

Gatos Bizcos taldearen emanaldiak zuzenean ikustera doanak beste garai batera eramango duen musika eta taularatzea aurkituko ditu. Hain zuzen, amerikar estilo peto-petoa nagusi den garaia aurkituko dute ikusleek.

Laukotearen musikan hainbat joera eta eragin nabari diren arren, musika beltz afroamerikarra ageri-agerian dago haien errepertorio osoan.

KONTZERTUAK

Gaur. Leioan izango dira, Kultur Leioan, hain zuzen ere, 22:00etan hasita.

Bihar. Ermuko Lobiano kultur etxean, 20:00etan hasita.

Aza 16, 20122012-11-16Asteko Gaiak0

Kortezubin kale-argiak aldatzen ari dira

Kortezubiko Udala herriko argiztapen sistema berritzen ari da. Udalak jakinarazi du energia aurreztea eta argi kutsadura saihestea dela helburua. Hori dela eta, kale-argi gehienak —200 inguru— Microled Plus teknologiadun beste batzuengatik ordezkatzen ari dira. Kale-argi berriei esker, 27,02 kWeko energia aurreztea espero dute. Urtean 17.080 euro aurreztuko dituztela azaldu dute; %75, hain zuzen. Berrizen ere, beste herri batzuetan egin duten antzera, joan den ekainean aldatu zituzten kaleko argiak. Olakueta inguruan egin zituzten aldaketak. Horri esker, urtean 6.500 euro gutxiago gastatuko dituztela aurreikusi dute eta energiaren %40 aurreztuko dute.

Aza 16, 20122012-11-16Asteburuko proposamena0

Lore Jokoen historiaren lekuko

Mungiako Udaleko erakusketa aretoan Anton Abbadiaren Lore Jokoetako afixak erakusketa dago. Lore Jokoen historia biltzen duten hemeretzi argitalpen dira. Hendaiako Abadia gaztelutik ekarri zituzten urrian, eta abenduaren 3ra arte egongo dira ikusgai jarrita.

Hendaian, 2011ko apirilean omendu zuten Anton Abbadia, eta omenaldi horretarako egin zituzten faximilak —originalen kopiak— dira. Izan ere, argitalpen originalak Parisko Liburutegi Nazionalean daude.

Mirenbe Bilbao Mungiako Udaleko Kultura zinegotziaren berbetan, aurtengo Lore Jokoen jaia prestatzen zebiltzala pentsatu zuten erakusketa hau antolatzea. "Orduan, Hendaiako Udalekoekin adostu genuen afixak ekartzea", azaldu du. Bilbaok zehaztu du afixak gaztelutik ateratzen dituzten lehen aldia izan dela.

2005ean hasi ziren Mungian Lore Jokoak antolatzen; Lauaxetaren jaiotzaren mendeurrenean, hain zuzen. Ordutik, urtero, gai historikoren bati buruzko antzezpena egin dute mungiarrek. Aurtengoa urriko azken domekan egin zuten, eta garai bateko Lore Jokoak antzeztu zituzten. Abesbatzen lehiaketa, bertsolariak, dantza txapelketa, poesia, antzerkia... Hainbat ekitalditan parte hartu zuten herritarrek.

2012an Mungiako Udalak Euskal Pizkundea osatzen zuen belaunaldiaren omenez antolatu duen programaren barruan egin dute. Belaunaldi horretakoa izan zen Lauaxeta "herriko semea" ere; eta guztiek euskararen eta euskal kulturaren alde egindako lana omendu nahi izan dute.

Garai batekoak eta egungoak

Iragana eta oraina bildu dituzte erakusketan. Izan ere, Hendaiatik ekarritako argitalpenekin batera, azken urteetako zortzi kartelak daude bertan. Baita egun horretarako egiten dituzten fikziozko egunkariak ere. 100 urte atzera egin eta asmaturiko albistez eginiko egunkariak dira.

1851. urtean Urruñan (Lapurdi) Anton Abbadiak antolaturiko lehenengo Lore Jokoetatik, egungoetara; ibilbide hori egiten du erakusketan bisitariak. "Ordena kronologikoan antolatu ditugu" azaldu du Kultura zinegotziak.

Baigorriko (Nafarroa Beherea) 1857.urteko kartela, Saran (Lapurdi) 1864.urtean egindakoa, Berako (Nafarroa) 1895.urtekoa eta Azkainen (Lapurdi) 1900. urtean egin ziren Lore Jokoena, besteak beste. Tartean dago, esaterako, Hego Euskal Herrian egindako lehenengo Lore Jokoen kartela. Hain zuzen ere, Elizondon (Nafarroa) izan zen, 1879. urtean.

Era berean, aretoan badaude data jakinik gabeko afixak ere; Markinan eta Iurretan egindako jaienak, besteak beste. Alabaina, badakite hemeretzi argitalpenak XIX. mende erdialdetik XX. mende hasiera bitartekoak direla.

Anton Abbadiaren Lore Jokoetako afixak erakusketa garaian garaiko eta tokian tokiko hizkeraren erakusgarri da, Bilbaok dioenez: "Egun euskaraz idazten dugun bezala idatzita egon ez arren, oso ondo ulertzen dira". Halaber, tokiko euskalkian idatzita ageri dira; Euskal Jaiak, Euskal Festak edota Euskal Bestak gisa iragartzen zituzten. Bestalde, batzuk euskera hutsean daude; beste batzuetan, berriz, gaztelaniazko edota frantsezezko berbak ere ageri dira. Fiestas euskaraz edo Pais basque eta antzeko berbak.

Bestalde, XIX.mende amaierako eta XX.mende hasierako gizartearen isla ere badira kartelak. Izan ere, emakumeen eta gizonezkoen desberdintasuna nabaria da. Mungiako Udaleko Kultura zinegotziaren berbetan, emakumeentzako sariak gizonezkoenak baino "apalagoak" ziren.

Bitxikeriak ere ez dira falta afixetan. Horren adibide da 1886.urtean Urnietan egin ziren Lore Jokoetako kartelaren amaieran ageri dena. Ohar modura, jartzen du c asko agertzen direla, k nahikorik ez zutelako eta c letra agertzen den lekuan k behar zuela. "Horrek erakusten du garaiko inprentak nola funtzionatzen zuten", esplikatu du Bilbaok.

LORE JOKOEN KARTELAK

Zer.Anton Abbadiaren Lore Jokoetako afixak erakusketa.

Non. Mungiako Udaleko erakusketa aretoan.

Noiz arte. Abenduaren 3ra bitartean.

Ordutegia. Barikuetan, 18:00etatik 20:00etara; zapatuetan, 17:00etatik 20:00etara; eta domeketan, 11:00etatik 14:00etara.

Aza 16, 20122012-11-16Asteko Gaiak0

Lokaletik globalera

Gehienetan, ingurumenaren alorreko araudiren bat osatzeko prozesua gizatalde jakin batek arazoren bat nozitu eta salatzearekin batera hasten da. Jarraian erakunde publikoek salaketa hori aztertu eta onespena emateko bidearen hasiera puntua horixe izan...

Aza 16, 20122012-11-16Asteburuko proposamena0

Musikarien zaindariaren omenezko ekitaldiak

Azaroaren 22an Santa Zezilia Eguna da; musikarien zaindariaren eguna, alegia. Aurten, Barakaldon, doako 29 musika saio izango dira egun horren bueltan. Gaur hasi eta hilaren 28ra bitartean, gustu eta estilo guztietarako doinuak entzungai izango dira.

Asteburu honetan, kontserbatorioko ikasleek eta herriko abesbatzak emanaldi batzuk egingo dituzte. Herriko musika elkarteek, bestalde, herri abestien kontzertuak antolatu dituzte.

Santa Zezilia Eguna

Ostegunean, Santa Zezilia Egunean, musika doinuek girotuko dute herria. Goiz eta arratsaldez, Barakaldoko sei lekutan musika talde batzuen saioak egongo dira. Arratsaldean, auzoetaraino helduko dira musika hotsak, zazpi taldek emanaldiak egingo baitituzte.

Datorren asteburuan, organo eta koral kontzertuez gain, lau talde hasiberri ere arituko dira. Organo kontzertua Aquilino Amezuaren omenez izango da. Gainera, herriko musika bandak 28an —asteazkenez— egingo du saioa, Barakaldo antzokian.

MUSIKA EMANALDIAK

Zer. 29 musika saio egongo dira Santa Zezilia jaien barruan.

Non. Barakaldon, 16tik 28ra.

Aza 16, 20122012-11-16Iritzia0

8

• Jaso bako zerbitzu bategatik Alonsotegik ordaindu urteak. Alonsotegiko Udalak zortzi urtean ordaindu dio enpresa bati, itxita zeuden komun batzuen mantentze lanagatik. Orotara, 12.378 euro izan dira.