Mendia, gailurrak, elurra, arriskua, adrenalina, horma bertikalak, poza, hobetzeko nahia lortzea... Sentipen horiek guztiak eta beste asko daude mendia eta abentura kirolak pasio eta zenbait kasutan ogibide ere bihurtu dituzten kirolarien barrenetan. Ez da erraza pantaila handi batean proiektatzen diren filmen bitartez sentimendu horiek ikusleari helaraztea. Baina bada mendiaren bihotza proiekzio aretoetara eramatea lortzen duenik; irudi ikusgarriak eta ezin imajina daitezkeen planoak baliatuta, ikusleak liluratzen dituzte. Mendi Film Festival da lorpen horren erakusleetako bat. Gaur hasiko da mendi eta abentura kirolen inguruko zortzigarren zinemaldia.

Meru filmak egingo du inaugurazioa. Europan lehenengoz emango dute pelikula era horretako jaialdi batean. Jimmy Chin eta Elizabeth Chai Vasarhelyik zuzendutako lan horrek dokumentalik onenaren saria eskuratu zuen publikoaren eskutik AEBetako Sundanceko jaialdian. Donostiako Zinemaldian ere izan zen, Savage Cinema sailean. Eliteko hiru eskalatzaileren istorioa kontatzen du. Himalaiako gailur arriskutsuenari aurre egiteko saialdian, hiru zailtasuni egin beharko diete aurre: euren iragana, barne deabruak eta naturaren elementurik latzenak izango dituzte aurrez aurre.

Denera, 133 lan aurkeztu dira lehiaketara, iaz baino hamar gehiago. Horien artean, 43 aukeratu dituzte. Lau Euskal Herrian ekoitzitakoak dira, eta, horien artean, bi euskaraz emango dituzte, jatorrizko bertsioa errespetatuta. Aurtengo jaialdiaren asmoetako bat zen bertako ekoizpena sustatzea eta euskara nabarmentzea. Horretarako oinarria jarria dute, beraz.

Mendi Short

Jaialdiaren barruan, beste hainbat jarduera izango dira. Iaz abiatu zuten film labur amateurren Mendi Short lehiaketa, eta jarraipena izango du aurten ere. Hori ere nazioartea da, eta Mendi Film jaialdian lantzen diren gai berberak jorratzen dituzte horra aurkeztutako lanetan: alpinismoa, eskalada, abentura kirolak, eskia, ekologia, ingurumena eta etnografia, besteak beste. Gehienez, bost minutu irauten dute denek.

Filmen emanaldi eta lehiaketarekin batera, hainbat jarduera prestatu dituzte, besteak beste, hitzaldiak eta mahai inguruak. Lehen mailako profesionalak izango dituzte protagonista jarduera horiek guztiek. Bihar bertan izango da hitzaldi horietako bat. Hiru Michelin izar dituen Eneko Acha sukaldaria eta hamalau zortzimilako egin dituen Alberto Iñurrategi mendizalea izango ditu protagonistak. Erronka izango dute hizpide; biek ala biek ondo baino hobeto ezagutzen dute gaia hori. 11:30ean abiatuko dute saioa, BBK aretoan.

Arratsaldean, eskalatzaile baten bizimoduari buruzko azalpenak entzuteko aukera izango da. Slideshow - Eskalatzaile baten bizitza izeneko hitzaldia emango du Adam Ondrak. Munduko eskalada txapeldunak bere hastapenak izango ditu hizpide. Lehiaketan aritutako azken zortzi urteei buruzko gorabeherak ere kontatuko ditu. Patxi Usobiaga izan zuen entrenatzaile urte horietan.

Bestalde, proiektuak protagonista izango dituzte Mendi Talks saioek. Trebakuntza eta dibulgazio hitzaldi horietan parte hartzeko aukera dute ikus-entzuleek, galderak zein zalantzak planteatuz eta iritziak emanez. Domekan, National Geographiceko espedizio batzordeko zuzendari Rebecca Martinek erakunde horrek eskaintzen dituen bekaldien berri emango du. Esperientzia hori bizi izan du, adibidez, Eñaut Izagirrek, eta Patagonia ezezaguna bere proiektua zertan datzan azalduko du.

Saria

Mendizaletasunaren giza balioen defentsa eta transmisioa saritzen dituen WOP fundazioaren saria ere banatuko dute jaialdian, hilaren 19an. Hainbat jarrera saritzea du helburu garaikurrak; besteak beste, honako hauek: hobetzeko gaitasuna, esfortzua eta talde lana; fideltasuna eta baikortasuna aldaketak lortzeko motor gisa; eta mendi, eskalada eta muturreko kirolekin lotutako ekintzak familiarekin uztartzen jakitea. Josep Manuel Angladari aitortuko dizkiote aurten ezaugarri horiek. XX. mendeko alpinismoaren historiako erreferente nagusietako bat da.

Saria emateko ekitaldiaren ostean, Walk On Project fundazioak ekoitzitako 2T on Chamlang filmaren mundu mailako estreinaldia egingo da. Urriaren 19an Nepalgo mendia igo zuen WOPeak espedizioa du ardatz. Alberto Iñurrategi, Juan Vallejo eta Mikel Zabalza alpinistek eta Juanjo Otazu kamerariak osatu zuten espedizio hura.

Filmak ez ezik, liburuak eta literatura ere sarri baliatu dituzte mendizaleek ingurumenarekiko maitasuna irakurleari transmititzeko. Liburuon egileek eta irakurleek bat egiteko aukera izan dezaten, topaketa bat antolatu dute abenduaren 19rako. 11:00etan izango da, BBK aretoko atondoan. Ostean, Imanol Marrodan artista eta argazkilariak Anboto bere azken lanean oinarritutako Anboto, mundu higikor baten irudia hitzaldia emango du.

Hitzaldi eta mahai inguruez gain, hiru ikastaro ere eskainiko ditu jaialdiak. Lehenengoa bihar eta etzi egingo dute: eskaladako patologiei eta entrenamendu metodoei buruzko ikastaroa. Hilaren 19an eta 20an bi emango dituzte: mendi lasterketetako entrenamendu eta teknikari buruzko clinic-a eta Mendiklik mendi-argazkilaritza tailerra. Bestalde, Mikel Alonsoren Karakorum erakusketa urtarrilera arte izango da Rekalde aretoan.

Jaialdiaren azken egunean, hilaren 20an, Piugaz eskalada zentroa doan zabalduko dute, eskalada denei gerturatzeko. Eta, 12:00etan, lehiaketan saritutako pelikulekin Non-Stop saioak izango dira ikusgai. 17:15ean egingo dute sari banaketa.

Kolitza mendian ez da Bizkaiko Batzar Nagusietara deitzeko seinalerik egiten jada. Eta aspaldi utzi zion Balmasedako zubi zaharrak muga zerga kobratzeari. Bizkaiko herri guztiak bezala, garaian garaikora egokitu da Balmaseda ere. Baina historiaren tes...

Neguko hotzean pentsatuta, manta baten azpiko etxeko epeltasuna eta kafesne bero bat irudikatzeko joera izaten da sarri. Horretarako beta beti izango da. Hala, berogarriak jarri eta kalera ateratzeko sasoia iritsi da. Aitzakiarik ez dago. Bilbon ez, gutxienez. 130 jardueratik gora dakartza aurten Kultur Gabonak programak.

Denera, 132 ekitaldi prestatu dituzte hiriko barruti guztietan. Ez dira faltako antzerkia, kontzertuak, zinea, arte eta argazki erakusketak, folklorea, ipuin kontalariak, txotxongiloak eta magia. Aspertzeko tarterik ez da izango batean eta bestean. Egitaraua azaroan abiatu zuten, eta urtarrilera arte iraungo du.

Zinea izango da leku askotan eta sarri landuko dituzten diziplinetako bat. Egunik Laburrena film laburren zikloa antolatu dute Castaños, Otxarkoaga eta Zorrotzako udaltegietan: abenduaren 18, 22 eta 23an izango dira emanaldiak. Bestalde, urtarrilaren 4an Otxarmetraje 2015 film laburren lehiaketa hartuko du Otxarkoagak.

Zine kurduak toki handia hartuko du Santutxuko udaltegian: abenduaren 14tik 18ra bitartean, hari buruzko erakusketa jasoko dute. Bertan, bost film eskainiko dituzte. Horien artean, hauek izango dira: Kobane, volver a empezar, Los niños de Diyarbakir eta Canción de mi madre.

Euskal film laburrak

Deustura Udazkeneko Kultura zikloa baliatuta, euskal zinegileen zenbait film labur emango dituzte bertako udaltegian. Abenduaren 15ean egingo dute ekitaldia. Bertako egileen lanak ikusteko aukera izango da 19:30etik aurrera.

Arte eszenikoek ere leku handia hartu ohi dute Kultur Gabonak programan. Aurten beste horrenbeste gertatuko da. Nagusientzako XIV. Antzerki Astea egingo dute Otxarkoagako udaltegian, datorren astetik aurrera. Abenduaren 10ean hasita, hilaren 17ra arte iraungo du saioak. Besteak beste, antzezlan hauek eskainiko dituzte: Los diamantes de Marbella, Epa Galdakao, No me hables de Felipe V eta Beti gazte. Antzezlan gehienak gazteleraz izango dira.

Bilboko Zirkuituak bere ibilbidearekin jarraitzen du. Hala, sortzaile berrien lanak ekarriko dituzte Uribarri, San Frantzisko eta Basurtura. Hiriko proposamen freskoenak hartuko dituzte hiru barruti horietan.

Gainerakoan, zirkuituetatik kanpoko antzerki saioak ere aurkitzeko aukera izango da, batean eta bestean. Joseba Usabiagak, esaterako, Oroitzapenak lana taularatuko du, hilaren 10ean, Deustuko udaltegian. Hilaren 17an, Futbolariak eta printzesak eramango du Castañosera, Eidabek.

Musikaren atalean, hainbat kontzertu izango dira. Naroa Gaintzak 22 metro koadro bere azken diskoa aurkeztuko du abenduaren 10ean, Castañoseko udaltegian.

Bestalde, Erizek eta Mariak osatzen duten Hutsa bikoteak egun bat geroago eramango du agertoki berera Amnesia bere azken lana. Finantzaketa kolektiboaren bidez lortu du talde akustikoak diskoa kalera ateratzeko laguntza.

Mila Musika Hari zikloak gitarra izango du protagonista. Gitarraren inguruan sortzen diren musikei buruzkoa da. Gitarrak mundu osoan dituen adierazpide eta aldaera guztien eta, oro har, harizko musika tresnen inguruan sortzen diren musikei buruzko gorabeherak izango dituzte aztergai. Kontzertuak ere izango dira: hilaren 10ean egingo dute zikloko bigarrena eta azkena izango dena, Abandoko udaltegian.

Gabonetako Abesbatza Kontzertu Klasikoak ere ez dira faltako. Bizkaiko Abesbatzen Elkartearekin elkarlanean antolatzen dira. San Ignazio, Deustua, Castaños, Abusu, Zazpikaleak, Abando, Errekalde, Santutxu eta Basurtu auzoetan egingo dituzte kontzertu horiek, hilaren 12tik 30era bitartean. Ziklo hori osatzeko, Nagusientzako Abesbatzen XI. Astea egingo dute Otxarkoagan, hamaika abesbatzaren parte hartzearekin.

Expodistritok pintura, grabatua eta argazkigintza lantzen dituzten erakusketak eramango ditu udaltegietako aldi baterako erakusketa zikloetara. Horien artean, nabarmentzekoak dira Hiri asko bere baitan eta Musika eta paisajeak. Lehenengoak argazkilaritza, literatura eta musika uztartzen ditu. Bigarrenak, berriz, pintura lanak jaso ditu.

Urteetan ohiko bihurtu den jaiotzen eta diaporamen erakusketa ere ez da faltako Otxarkoagan.

Helduak ez eze, umeak ere kontuan izan dituzte programazioa eratzeko orduan. Hainbat auzotan magia edo ipuin kontalarien saioak izango dituzte. Lau urtetik gorakoentzako Olentzerorena eramango du Alberto Bargosek Deustuko udal liburutegira, hilaren 12an. Jakin eta Jolasek, berriz, Skratx aurkeztuko dute Deustuko udal liburutegian. Clown saioei dagokienez, Puski eta Txurruskik Barre laborategian izandako abenturen eta gorabeheren berri emango dute, Uribarrin.

Urtea kulturaz gozatuz eta berau uztartuz eta zabalduz bukatzeko aukera eskainiko du Kultur Gabonak egitasmoak. Berdin hasi ahal izango dute urte berria bilbotarrek.

Informazio gehiago bildu nahi izanez gero, bisitatu webgune hau:

kulturabarrutik.net

Euskal Herriko atunontzirik zaharrena da Antxustegi. Zurezkoa, eta kultur balio handikoa. Baina utzia dago, eta zaharkitzen ari da; hondatzen. Neurriak har daitezela eskatu dute itsasontzia dohaintzan emandakoan antxustegitarrek. Oso txarto dagoen arr...