Astelehenean, hilak 17, Pobreziaren Aurkako Nazioarteko Eguna izan zen, eta, Bilbon, mobilizazioa egin zen, gizarte eragile, auzo elkarte eta sindikatuek deituta. Nazio Batuen Garapen Jasangarrirako Helburuen egoitza gure hirian izango dela iragarri da. Helburu nagusia pobreziari bere forma guztietan amaiera ematea da. Horren barruan sartzen da muturreko pobrezia desagerraraztea; hau da, oinarrizko bizi beharrizan batzuk ase ezin dituzten pertsonek pairatzen dutena, hala nola elikagaiak, edateko ura, sabaia, osasuna, hezkuntza edo informazioa eskuratzea. Beste helburua pobrezia erdira murriztea da. Horretarako, gizarte babeserako sistemak ezarri beharko dira. Sistema horien ekintzek krisiei aurre egiten laguntzen dute, enplegua aurkitzen laguntzen dute, osasunean eta seme-alaben hezkuntzan inbertitzen dute, eta gizarte baliabideak, eskubideak eta adina babesten dituzte. Ekimen laudagarria eta handinahia bada ere, egiturazko aldaketak behar ditu, interes ekonomikoekin talka egiten dutenak, eta horrek zalantza sortzen dit gauzatu ahal izango ote den.

Eusko Jaurlaritzak erronka global horrekin bat egitea erabaki zuen. Egoera kezkagarria da. Espainiako Estatistika Institutuak 2022ko ekainean argitaratutako Bizi Baldintzei buruzko Inkestaren arabera, Euskadin 2021ari dagokion pobrezia eta bazterketa arriskuan dago biztanleriaren %16 (Arope asa). Hau da, 2,40 puntu igo da aurreko urtearekin alderatuta, eta hirugarren posturik txarrena da adierazle horiek aztertzen direnetik.

Bilbon desberdintasunak areagotu egin dira. Hiriko eremu aberatsenaren diru sarrerak batez bestekoaren gainetik daude, eremu xumeenek erosteko ahalmena galtzen duten bitartean. Euskal Estatistika Erakundeak (Eustat) emandako azken datuen arabera, Abandon batez besteko errenta pertsonala 40.000 euro ingurukoa da, eta barruti pobreenetan, berriz, 11.000 eurokoa. Horrek eragina du biztanleen bizi-itxaropena kalkulatzeko adierazleetan, hala nola elikadura, etxeko egoera (hezetasuna, isolamendua), denbora eta atseden kalitatea, osasunerako sarbidea… Datuak kezkagarriak dira: Bilbo Zaharreko biztanleen bizi-itxaropena 69,9 urtekoa da, eta 77 urtekoa Indautxuko biztanleentzat. EHUk egindako ikerketa baten arabera, alde hori gero eta handiagoa da, non bizi garen eta zein desberdintasun sozialen inguruan gauden.

Gainera, bizitzaren kostua izugarri igo da hilabete hauetan, inflazioa inoiz ikusi gabeko mailetara iritsi da, eta, beraz, agerian geratzen da inbertsio soziala handitzeko beharra. Pertsona guztiek elikagai, edateko ur, etxebizitza, osasun, hezkuntza edo energia eskuratzeko behar minimoak beteta izatearen aldeko apustua egin beharko litzateke. Horretarako, etxebizitza publikoko, enplegu sozialeko eta malgutasuneko ekimen berriak jarri behar dira abian. Bestalde, laguntzak jasotzeko baldintzak malgutu egin behar dira, herritar guztientzat eskuragarri egon daitezen. Gainera, laguntza horiek bizitza garestitzearekin batera handitu behar dira.