Ez dut etxeko zaintzaileek pairatzen duten babesgabetasun egoera salatzeko aukera pasatu nahi. Batez ere, enplegatzaile batek Sopelako langile bati egindako sexu eraso izugarri baten berri izan ondoren. Etxeen pribatutasunak ematen duen ikusezintasunean, milaka emakumek abusuak jasaten dituzte. Ez bakarrik gehiegizko lan baldintzak; baita erabateko babesgabetasuna ere kontratatzaileen sexu abusuen aurrean. Kaleratze mehatxuaren aurrean, batzuetan mehatxu hori esplizitua ez bada ere, langile askok ukituak eta irainak jasaten dituzte, laneko prekaritateagatik bakarrik isilduta. Are prekarioagoa da paperik gabeko eta barneko langileen egoera. Bizkaiko Etxeko Langileen Elkarteak —mugarri bat da, ez baitago horrelako langileen sindikaturik— egoiliarren ia esklabotza egoeraz hitz egiten du. Duela gutxi lortu dute etxeko langile askok gizarte-segurantzan erregularizatuta egotea. Baina, hala ere, erresistentzia handia dagoela salatu dute: atseden eguna ez betetzea, hitzartutakoaz haragoko eskakizunak, eta abar. Oraindik jende asko dago, onartu nahiko genukeena baino hurbilago, uste duena ostatua ematen dietenez edozer eska dezaketela soldata kaskar baten truke. “Familiako beste bat” den premisa faltsuaren pean, gehiegikeriazko ekintzak gertatzen dira.

Osasun krisi honek agerian utzi digu osasuna eta zaintzak indartzearen aldeko apustua egin behar dugula. Administrazioak zaintza zerbitzu publikoetan inbertitzea eskatu behar dugu. Onartu behar dugu zainketa lan asko modu prekarioan eta etxeko langileen diskriminazioaren kontura konpontzen ari direla, eta lehen lerroan daudenak emakumeak dira oraindik ere.

Gainera, koronabirusak etxeko langileen egoera larriagotu du. Beren enpleguei eutsi ahal izan zietenen artean, milaka enplegatzailek lantokietan bizitzera behartu zituzten, kutsatzeko arriskua murrizteko. Askok lanordu kopurua handitu behar izan zuten, eta ez zuten ordainsari handiagoa jaso, lan horiek eskolak eta zaintza zentroak ixtea konpentsatzeko behar zituztelako; beste batzuk etengabe daude birusaren eraginpean, bai eguneroko joan-etorrietan, bai lantokietan, enplegatzaileek ez dietelako higiene materialik ematen.

Askotan salatzen da herri administrazioek beren erantzukizuna saihesten dutela. Emakume horiek bizi duten babesgabetasuna —gehienak emakumeak direlako— laneko osasunaren testuinguruan kokatuko litzateke, eta etxeko langileak berariaz baztertuta daude laneko arriskuen legetik. Hau da, ez dago Lan Ikuskaritzaren aldetik jarduteko edo kontrolatzeko protokolorik edo neurririk etxeko enpleguari buruzko legeak ezartzen dituen gutxieneko baldintzak betetzeko. Borondate politikoa eskatu behar dugu lan hori arautzeko eta langile horiek abusuzko ekintzetatik babesteko, beren lantokietan duintasunez tratatuak izan daitezen; ez dezagun ahaztu enplegatuak diren etxeak beren lantoki bihurtzen direla.

Ekonomiari ezinbesteko ekarpena egiteaz gain, pertsona hauek gure maiteak eta gure etxea zaintzen dituzte; merezi duten bezala tratatzeko eta egiten duten lan eskerga baloratzeko garaia da.