Ibilaldia ospatuko dute domekan Trapagarango Itxaropena ikastolaren alde. Datozen urteetan bigarren lerroa zabaltzeko helburua du Itxaropenak, Meatzaldean eta Enkarterrin erreferente bihurtu den ikastolak, Jose Mari Andres (Portugalete, 1955) bertako zuzendariak eta Ibilaldiaren koordinatzaileak azaldu duenez. Ibipuntuzero dute aurten leloa.

Zergatik Ibipuntuzero?

Ibilaldia antolatzerakoan planteatu genuen teknologia berriak eta sare sozialak txertatu behar genituela. Hortik, 2.0ren ideia atera zitzaigun. Leloa osatzeko "I" bat jarri genuen aurretik, Ibilaldia adierazteko, eta "bi" horrekin adierazi nahi genuen Itxaropena ikastolak bigarren aldiz antolatzen duela jaialdia.

Euskara teknologia berrietan sustatzen aritu direnak omentzea duzue helburu. Ezinbestekoa da teknologia berrietan murgiltzea. Itxaropena ikastolak lan hori eginda al dauka?

Ez asko. Hastapenetan gaude. Gure helburu nagusia da ondorengo urteetan horretan trebatzea. Abiapuntua hau izatea nahi genuen, irakasleengan ere kontzientziazio apur bat sortzeko. Eta etorkizunera begira egin behar dugun lanetako bat da.

Ibilaldiaren antolakuntzan ere sare sozialak erabili nahi izan dituzue. Zelakoa izan da esperientzia? Zuen asmoak funtzionatu du?

Bai, oro har nahiko ondo funtzionatu du. Abestia aukeratzeko orduan bost talderen kanten artean bozkatzeko aukera egon zen sarean. Boto kopurua esanguratsua izan zen: 20.000 inguru. Beraz, arrakastatsua izan da.

Bestalde, sarea erabili dugu gure ikasle ohiekin harremanetan jartzeko eta informazioa zabaltzeko. Gustura gaude. Ondorengo Ibilaldiak antolatzeko orduan ere oso kontuan hartu beharreko tresna dira.

1996an Ibilaldia antolatu zenutenetik, zer aldatu da ikastolan bertan eta antolakuntzari dagokionez?

Ikastolan bertan, asko aldatu da. Horregatik egingo dugu bigarren Ibilaldi hau. Gure hazkundea nabarmena da. Lerro bat izan beharrean bi lerro izateko bidean gara. Hamabost urtean gure ikasle kopurua bikoiztea jarri dugu helburu. Duela zazpi urte, 350 genituen, eta, gaur egun, 500 ditugu. Datorren ikasturterako 30 gehiago izango ditugu. Beraz, helburu nagusia 700 ikasle inguru izatera iristea da. Horretarako, Ibilaldia behar dugu. Batez ere, beharko diren azpiegiturak eraikitzeko.

Antolakuntzari dagokionez, errazagoa dela esango nuke. Aurreko urteetan beste ikastoletan egindako lanari esker, Ibilaldia sistematizatuago dago. Gauza batzuk derrigor egin behar dira, eta horrek ematen du lan gehien: urte osoa azokaz azoka ibiltzea, esaterako.

Zer da zailena?

Ibilaldi egunean 600-700 pertsona inguru ibiliko dira lanean. Egunkaria eta aldizkaria bukatu ditugu; egunean bertan banatuko ditugu. Kontzertuak lotuta daude, noski; garbiketa zerbitzuak ere kontratatuta... Boluntario kopuruari dagokionez, oso pozik gaude. Oso erantzun positiboa izan dugu. Gure ikastolan %90 inguru inplikatuta daude, ez bakarrik familia moduan: lagunak eta senideak ere ekarri dituzte lanerako prest. Muntatzea da guretzat lanik handiena, agian. Eguraldiari begira egon behar duzu, gainera.

Ondarroako ikastolaren lekukoa hartu zenuten iaz. Zailagoa da Meatzaldean ikastola bat aurrera ateratzea, Lea-Artibain baino, adibidez?

Ez dut uste. Duela zazpi urte, Meatzaldeko ikastola erreferentea izateko helburua ezarri genuen —Portugaleten Asti-Leku dago, eta Santurtzin, Bihotz Gaztea—. Bigarren lerroa ezartzeko ikasleak behar genituela ikusi genuen, eta urtero matrikula beteta daukagu. Beraz, ezin dezaket esan zailagoa denik. Agian,eskaintza ere txikiagoa da. Horrenbeste jende bizi den inguru honetan ikastolen eskaintza txikia da, eta horrek ere eragina du.

Azpiegiturak hobetzeko erabiliko duzue lortzen duzuen dirua. Zein lan egin behar duzue?

Bigarren lerro hori osatzen denerako —zortzi urte falta dira—, beste hamar bat gela beharko ditugu. Orain arte, ikasturte bakoitzeko gela bat izan dugu. Gaur egun, Lehen Hezkuntzako bigarren mailatik behera bi gela ditugu. Urtez urte gela bat gehiago zabaltzeko asmoa dugu. Gelez gain, zerbitzuak ere handitu eta egokitu beharko ditugu. Izan ere, ikasle kopurua bikoiztu egingo dugu.

Betagarri, Mikel Markez eta Erramun Martikorena izango dira domekan, besteak beste. Familian gozatzeko ekitaldiak ere izango dira, ezta?

Bai. Lehenengo gunean, dantzak, bertsolariak, txarangak egongo dira. Lasai egoteko gunea izan daiteke hori. Beste batean, Irrien Lagunak klubekoak egongo dira. Balsa Txikia ere lasaia izango da, eta Balsa Handian, kontzertu guztiak egingo dira. Hortik Durañenara, hiru kilometroko ibilbide oso polita dago. Duela gutxi inauguratu zuten bide berde bat da. Duela mende bete, hortik minerala meatzeetatik lantegietara zeraman trena zebilen. Eguraldia lagun bada, Ezkerralde eta Eskuin ibar osoa ikus daiteke. Baita itsasoa ere. Oso ibilbide polita da.

Bestalde, Durañena gunean Betagarri egongo da, esaterako. Hortik berriz ere hasierako lekura jaits daiteke. Guztira, zortzi kilometroko ibilbidea da.

Aldapa handiak al daude?

Ez, laua da. Metro bete inguruko aldapa txiki bat baino ez dago.

Jateko zein aukera dago?

Balmasedako Zubi Zaharra ikastolako gurasoek eltzekoak prestatuko dituzte ikastolan bertan. Eusko Label fundazioak txosna jarriko du, eta taloak eta bokadiloak ere egongo dira. Zirkuituan zehar, Ibilaldian parte hartuko duten bi jatetxe ere badaude.

Garraio publikoan joateko zein aukera dago?

Bilbotik etortzeko, zuzenena, trena da. Ezkerraldetik: Santurtzi-Trapagaran, Sestao-Trapagaran eta Barakaldo-Trapagaran autobusak daude, ohikoak. Portugaletera metroz joatea da beste aukera bat, trena beteta baldin badoa. Bertako metro geltokitik zirkuitura ordu laurdeneko ibilbidea dago bide gorri batetik.

Datorren urtean, Asti-Leku ikastolak hartuko dizue lekukoa. Zein gomendio emango zenieke?

Lasaitasunez hartzeko esango nieke. Garai honetan oso urduri hartzen duzu ardura hori; badirudi presaka egin behar duzula guztia... Lasai aritzea da garrantzitsua. Urduri jartzeko unea iritsiko da Aste Santutik aurrera.

Eta zuek urduri zaudete?

Bai, urduri gaude: "Zer egin behar dut? Non jarri behar dut?", galdetzen dute askok. Guztiok ikaratu ez gaitezen saiatzen gara, baina urduri gaude.

Emakumeen etxea zabaldu berri dute Basaurin: Marienea. Asier Iragorri (Basauri, 1968) Berdintasun zinegotziaren aburuz, emakumeak espazio soziopolitikora bideratzeko tresna izan daiteke.

Emakumeak elkartzeko, hausnarketarako eta jarduerak dinamizatzeko espazio gisa definitu duzue Marienea. Zer da, eta zein helbururekin jaio da?

Emakumeak eta berdintasun arloan lan egiten duten pertsonak —emakumeak zein gizonak— elkartzeko eta euren proiektuak aurrera eramateko gune bat izatea helburu duen etxe bat da.

Zeintzuk dira proiektu horiek?

Etxea bitan banatuta dago. Batetik, udalaren proiektuak daude; bestetik, elkarte edo emakumeen arteko harremanetara bideratutako gelak. Udal proiektuei dagokienez, emakumeen informazio bulegoa eta sexu informaziorako bulegoa daude, esaterako. Orain arte sakabanatuta egon diren bulegoak leku bakarrean bildu ditugu. Jabekuntza eskola ere badaukagu. Baita azken urteetan abiatutako beste proiektu batzuk ere: 1ERA 2KAIN — gazteekin institutuetan egiten dugu— eta Hazi eta Hezi, adibidez.

Marienea mugimendu feministaren aldarrikapen historiko bat izan da. Zein erantzun eman dizuete emakumeek?

Udalean Berdintasun Batzordea daukagu, eta, iaz, gu sartu ginenean, lankidetza kontseilu oso indartsua dagoela ikusi nuen. Emakumeen elkarteak sortutako batzordea da, eta indar handia dauka. Marienearen erroa hor dago: emakumeen lanagatik eta euren burugogortasunagatik heldu gara hona. Hemen emakumeen mugimendua oso nabaria da eta indar handia dauka.

Zein talde elkartzen dira Marienea etxean?

Udalaren zerbitzuez gain, etxearen helburua da Basauriko emakumeen elkarte guztiak bertan batzea. Hori baino gehiago lortu nahi dugu. Elkarteez gain, pertsona bakoitzak parte hartzea nahi dugu. Horretarako, elkarte eragile bat eratu dugu. Berdintasun arloan lan egiten duten pertsona guztien elkargune bat izatea nahi dugu.

Planteamendu horrek zer-nolako erreakzioak eragin ditu?

Joan den astean aurkezpenean ikusi genuenagatik, bikaina. Herrian proiektua zabaltzen ari gara; orain, etxea jardueraz bete behar dugu. Emakumeek proiektu oso baikor gisa ikusi dute. Emakume taldeen jarrera ikusita, oso erraz eta ondo bideratuko da.

Bitxia da Berdintasun arduraduna gizonezko bat izatea. Errezeloren bat sortu al du?

Berdintasun sailean eta batzordean lanean hasi ginetik, emakumeek ez dute inongo arazorik jarri. Beste udal batetik etorritako batek esan zidan bitxia dela. Erantzun nion bitxia izan daitekeela, baina, nire ustez, berdintasuna lortzeko erronkan baldin bagaude, ez lukeela horren bitxia izan behar. Hori bitxia izan ez dadin saiatzen ari naiz.

Equitruke denboraren bankua ere Marienean dago. Martxan hasi berria da. Zer balorazio egiten duzue orain arte izan duen ibilbideari buruz?

Hilabete batzuk daramatza martxan. Proiektua aurkezten ari gara oraingoz. Oso interesgarria da. Gure denbora eskaintzen diogu behar duenari. Arratsaldea libre duenak, esaterako, hala nahi duenari, bere txakurra ateratzeko eskain diezaioke, adibidez. Norberarenaren trukean besteen denbora jasotzen da. Pertsona batek koordinatzen du proiektua, inork ez dezan denbora asko jaso, eta berea eman ez. Funtzionatzen hasi da, baina, oraingoz, eskaintzak baino ez daude. Gutxi batzuk hasi dira kasu egiten. Oraindik proiektua zabaldu egin behar dugu, ezagutarazi, eta ikusarazi ez dela ezer gertatzen. Zoritxarrez, laguntzeko ohitura hori galtzen ari gara, eta mesfidantza sortzen du. Izan ere, askok pentsatzen dute: 'Nola liteke? Inork ez du ezeren truke laguntzen'. Ba, bai, badago laguntzeko prest dagoen jendea.

Jabekuntza eskola ere hor dago. Zein aukera zabaldu dizkie Basauriko emakumeei?

Urtebete baino ez daramat hemen lanean, etorri berria naiz. Hala ere, ikusi dut jabekuntza eskola eta berdintasun arloan lan egiten duten proiektuak oso onuragarriak direla. Jabekuntza eskolak hainbat ikastaro eta jarduera antolatzen ditu; harrituta geratu naiz: jaien antolakuntza, adiskidetze planak, autodefentsa ikastaroak... Marieneara eramanda, nik uste are gehiago zabalduko dela eta bultzada handia emango zaiola.

Berdintasun politikek kulturarekin lotutako entretenimendu jarduerak sortzen dituzte emakumeentzat edo jarduera soziopolitikoaren alde egiten dute lan, berdintasuna lortzeko bidean?

Denetarik egiten da. Berdintasun arloan denetariko jarduerak antolatzen dira: pintura, gimnastika, yoga... Elkarteek eurek ikusten dute bertako kideek zer eskatzen duten. Ekintza horiez gain, baina, beste eskaintza desberdin batek egon beharko luke: hausnarketa sakon bat gizartearekiko, ekonomia arloan emakumeak zer esan behar duen... Marieneak horren barruan zeresan handia daukala uste dut.

Emakumeen trebakuntza landu nahi dugu. Marienea oso interesgarria izan daiteke hausnarketa hori talde guztien artean egin ahal izateko. Tailerrak oso ondo daude, baina hori baino zerbait gehiago egin nahi dugu berdintasun arloan.

Nahi bai, baina bestelako baliabiderik jartzen ari al zarete zuek horretarako?

Elkarte guztien eragilea izango den beste bat sortu dugu, proiektuak aurrera eramateko. Elkarteen jarduera proposamenak jaso eta baloratu egingo ditu. Jarduera guztien arteko koordinazioa ere egingo du. Eta eztabaidatu egingo da zein proiektu landu behar diren eta zein ez.

TRAPAGARAN. Bilduk Zugaztieta birgaitzeko eta babesteko planaren aurka alegazioak aurkeztu ditu. Eremu garaia osotasunean landu behar dela deritzo. Herritarren parte hartzea ere aldarrikatu du. Meatzarien ospitalea eta aterpea herriak berreskuratzeko ...

MUSKIZ. Muskizko kaleen izenak poltsikoko mapa batean jasoko ditu bertako udalak. Koloreetan argitaratuko duten mapan herriko auzoen antzinako izenak ere jasoko dituzte, galtzea saihesteko. Turistei eta bisitariei banatuko dizkiete kale izendegiok. Ho...

Aspaldikoak dira Karrantza aldean ur zikinekin dituzten arazoak. Bizkaiko Foru Aldundiko Ingurumen Sailak araztegi berri batekin eman nahi die konponbidea. Aurten, urte bukaeran adjudikatuko dituzte lanak. Datorren urtean hasi nahi dute eraikitzen eta...

Emakumeen kontrako indarkeriaren aurka "tolerantzia zero" aldarrikatzen duen Bilboko Udaleko Berdintasun, Lankidetza eta Hiritartasun Sailaren programa saritu du Nazio Batuen Erakundeak. Hain zuzen, programa horren koordinaziorako eta parte hartzerako...

Ana Belen Alberdi Egiluz (Zeberio, 1963) alkate izan arren ez da ezeren buru sentitzen. Hala ere, egunero burua eta herria astintzen ditu: "Ni bozeramailea baino ez naiz; denok sartu gara hemen". Batzuentzat Zeberioko alkate edo laguna da. Beste bat...

Udal ordezkari eta teknikariek, herritarrekin batera, Ondarroako kaleak bisitatu dituzte, auzoak hobeto ezagutu eta bertako arazoak gertutik ikusteko. Lehenengo aldia da gisa honetako egitasmo bat martxan jartzen dutena, eta herritarren artean izan du...

Lea-Artibain garapen ekonomikoa bultzatzeko asmoz sortu zen Azaro fundazioak hamar urte bete ditu. Balantzea egiteaz gain, etorkizunerako erronkak ezarri ditu, eta, horietako bat, Esperanza 2013 proiektu estrategikoa da: Oinarri teknologikoa edota iza...

Makina-erremintaren biurteko azoka inauguratuko dute datorren astelehenean, BEC Bilbao Exhibition Centren. Erakustazoka horren azokarik garrantzitsuena da. Aurten, protesta artean hasiko da. Izan ere, bertako langileek, LAB sindikatuak deituta, bost orduko lanuztea egitea erabaki dute batzarrean. BECeko zuzendaritzak ezarri nahi duen soldata murrizketaren aurka egingo dute protesta.

"Batzarrean eztabaida izan dugu zein motatako mobilizazioak egin erabakitzeko. Argi daukagu azokari ez diogula kalterik egin nahi", adierazi du Imanol Urrutia beharginen ordezkariak.

"Astelehenean hasiko dena gure azokarik garrantzitsuena da", esan du. "Beraz, ez ditugu mobilizazioak proposatu muntatze lanak egiteko orduan. Hala ere, feria hori aprobetxatu nahi dugu gure protesta kalera ateratzeko. Beraz, lehenengo egunean, agintari guztiak datozenean, atarian egongo gara. Bost orduko lanuztea egingo dugu hilaren 28an. Bost orduz egongo gara atarian protestatzen", iragarri du. Horrez gain, azoka bukatu arte —ekainaren 2an— bi orduko lanuzteak egingo dituzte, egunero.

%15 murriztu nahi ditu soldatak zuzendaritzak. Langileak ez daude erabaki hori onartzeko prest. Gogora ekarri dute 2010ean %5 jaitsi zizkietela soldatak, eta bi urte daramatela ordainsariak izoztuta. Hori dela eta, bi hilabete daramate protestan beharginek, zuzendaritzak erabakia hartu zuenetik, hain zuzen ere.

Langileek proposamenak aurkeztu arren, zuzendaritzak ez duela negoziatzeko asmorik salatu du Urrutiak. "Akordio bat lortu nahi dugu. Gure soldataren %5 murriztea proposatzen dugu guk. Horrekin batera, baina, lanaldia neurri berean murriztea eskatzen dugu. Hau da, urtean 80 ordu gutxiago lan egitea".

Imanol Urrutiak gogora ekarri du erakustazokaren egoera "oso txarra" dela. Dena den, adierazi du "dirua sortzeko ohiko enpresa bat ez" dela. "Estatutuetan jasota dago irabazi nahirik gabeko enpresa dela".

Kudeaketa txarra

Bide horretatik, erakustazoka sortu zutenek berau bultzatu egin behar dela jakin badakitela deritzo. Eusko Jaurlaritzari eta, bereziki, Bizkaiko Foru Aldundiari dei egin die proiektu horretan dirua sar dezaten eskatzeko. "Badakite hau bultzatu egin behar dela", esan du, eta, "ezin daiteke utzi uzten ari diren bezala, hemen abandonatuta, pentsatuta guztiz autonomoa dela". Zuzendaritzaren kudeaketa txarra salatu du.

Gogora ekarri du, gainera, badirela beste enpresa publiko asko errentagarriak ez direnak. Haren arabera, "BECen ez, baina beste proiektu batzuetan dirua sartzen dute. Adibidez, AHTean". Horrez gain, Euskalduna jauregia ere bultzatzen ari direla adierazi du, handitzea egiteko egin duten inbertsioari aipamena eginez. "Handitze horrek guri lehia baino ez digu egiten. Euskalduna jauregiarekin, Bilboko erakusketa azokan guk betetzen genuen lekua bete nahi dute", adierazi du. "BEC Bilbotik aterata konturatu dira Barakaldon gauzek ez dutela funtzionatzen Bilbon bezala", ondorioztatu du. "Feria guztiak behera doaz, jendeak feria hiriburuan egotea nahi duelako, eta ez Barakaldon".