Hiru urtean beheraka egin ostean, garraio publikoaren erabilerak gora egin zuen 2011n, Bizkaiko Garraio Partzuergoko presidente Mikel Torresek eta bertako zuzendari Vidal Martinezek adierazi dutenez. Hain zuzen, %1,2ko igoera izan du. Bizkaiko garraio...

BILBO. 2.000 familia inguru daude Bizkaian etxerik gabe geratzeko arriskuan hipoteka ezin dutelako ordaindu. Diru sarrerak bermatzeko errenta kobratzeari utzi dioten sendiak dira horiek. Zenbait gizarte eragilek salatu dutenez, txostenak Bizkaiko Foru...

Durangaldeko enpresetan, oro har, manufaktura industria da nagusi. Hau da, "materialak beste batzuek diseinatu dituzten produktuetan eraldatzen dituzte". Hala ondorioztatu du Anton Gorriño Durangaldeko eskualdeko Lehiakortasunerako Poloko koordinatzaileak. Talde horretako kideek Durangaldeko Mankomunitateko lankideekin batera osatu dute industria mapa, eta emaitzak ezagutarazi dituzte.

Helburua, ekoizpen prozesuez haratago, enpresak zenbateraino trebeak diren aztertzea zen. Mapa hori, eskualdeko industria sarearen nondik norakoak jasotzeaz gain, hori eraldatzeko estrategiak diseinatzeko oinarria ere badela azaldu dute.

Manufakturen industria izatearen alde txarrak azaldu ditu Gorriñok: "Beste batzuek diseinatzen dituzten produktuak besterik ez badituzu ekoizten, merkatua menperatzeko aukera txikiagoa da. Izan ere, produktu bat diseinatu eta merkaturatzen duenak —produktua lehiakorra baldin bada— munduko edozein lekutan berau saltzeko aukera askoz handiagoa da, beste batek diseinatutako produktuaren ekoizleak duen aukerarekin alderatuz".

Bestalde, industria mapak agerian utzi duenez, ibilgailu industriaren sektorea da Durangaldeko ekonomiaren oinarri nagusietako bat —2001ean baino garrantzia handiagoa dauka gaur egun—. Ibilgailu industriaz gain, eskualdean metal eta mekanika-manufaktura teknologia gutxi batzuk ere badaudela azpimarratu du Durangaldeko Lehiakortasunerako Poloak. Izaera tradizionala dute teknologia horiek.

Ekarpenen garrantzia

Hornikuntza harremanak gailentzen zaizkie, gainera, lankidetza-harremanei —%85 dira lehenengoak eta %15 bigarrenak—. Horrek, azterketaren arabera, ezagutza maila txikia helarazten duela iritzi diote.

Hain zuzen, Gorriñoren aburuz, produktuaren garapenean lankidetza txikia dagoela erakusten dute datuok. "Enpresa batek hornitzaile bati esaten dio: 'Hau planoan jarri dizudan bezala egitea nahi dut'. Hori ez da txarra, baina hobe litzateke prozesuaren zein produktuaren diseinuari dagokionez, lankidetza maila handiagoa egotea". Haren ustez, iritzia ematen dutenen ekarpenek produktu hobea sortzen lagun dezakete.

Horrez gain, enpresa txiki eta ertainek etorkizunera begira dauzkaten erronka nagusiei dagokienez, bi aipatu ditu: batetik, nazioartera zabaltzea, eta, bestetik, balio erantsi handiagoa duten produktuak edota zerbitzuak garatzea. Durangaldeko enpresen %35ek soilik ekoizten dute euren berezko produktua; hala ere, enpresen %68k planteatzen du nazioartera zabaltzeko asmo hori.

Durangaldeko Lehiakortasunerako Polotik gogora ekarri dutenez, eskualde horretako industria sarea izan da, batik bat, bertako garapen ekonomikoaren sustatzaile nagusietakoa, baita Bizkaikoa ere: Herrialdeko Barne Produktu Gordinari dagokionez, lanean dagoen pertsona bakoitzeko lehenengoa da Bizkaiko zazpi alor funtzionalen artean. Eta hori lortzeko, haren ekoizpen ereduaren eraldaketa progresiboa egin behar izan duela ekarri dute gogora, "gaur eguneko aurrerapen, garapen eta ongizate mailei eusteko".

Durangaldeko Lehiakortasunerako Poloa Durangaldeko enpresen elkarteak eta Durangaldeko Mankomunitateak bultzatutako ekimena da. Haren helburua da enpresen beharrizanei erantzuna ematea. Horretarako, gaur egun arte estrategikotzat jo ez diren alorrak lantzen dituzte.

Industria mapa eratzeko 80 enpresa aztertu dituzte. Horietako lau (%5) hamar langile baino gutxiagoko enpresak dira; 42 (%52,5), hamar eta 50 langile artekoak; 29 (%36,25), 51 eta 250 behargin artekoak; eta bost (%6,25), 251 langiletik gora dituztenak.

BILBO. Zuriñe Gaintzak eta Idoye Erraztik Bilduko batzarkideek bozeramaile karguak utzi dituzte. Lehenengoa Bilduko bozeramailea zen Batzar Nagusietan; bigarrena, bozeramaileen hirugarren ordezkoa. Joan den ostiralean jakinarazi zuen koalizioak erabakia. Oraingoz ez da argitu nortzuk izango diren ordezkoak.

Emakumeen etxea zabaldu berri dute Basaurin: Marienea. Asier Iragorri (Basauri, 1968) Berdintasun zinegotziaren aburuz, emakumeak espazio soziopolitikora bideratzeko tresna izan daiteke.

Emakumeak elkartzeko, hausnarketarako eta jarduerak dinamizatzeko espazio gisa definitu duzue Marienea. Zer da, eta zein helbururekin jaio da?

Emakumeak eta berdintasun arloan lan egiten duten pertsonak —emakumeak zein gizonak— elkartzeko eta euren proiektuak aurrera eramateko gune bat izatea helburu duen etxe bat da.

Zeintzuk dira proiektu horiek?

Etxea bitan banatuta dago. Batetik, udalaren proiektuak daude; bestetik, elkarte edo emakumeen arteko harremanetara bideratutako gelak. Udal proiektuei dagokienez, emakumeen informazio bulegoa eta sexu informaziorako bulegoa daude, esaterako. Orain arte sakabanatuta egon diren bulegoak leku bakarrean bildu ditugu. Jabekuntza eskola ere badaukagu. Baita azken urteetan abiatutako beste proiektu batzuk ere: 1ERA 2KAIN — gazteekin institutuetan egiten dugu— eta Hazi eta Hezi, adibidez.

Marienea mugimendu feministaren aldarrikapen historiko bat izan da. Zein erantzun eman dizuete emakumeek?

Udalean Berdintasun Batzordea daukagu, eta, iaz, gu sartu ginenean, lankidetza kontseilu oso indartsua dagoela ikusi nuen. Emakumeen elkarteak sortutako batzordea da, eta indar handia dauka. Marienearen erroa hor dago: emakumeen lanagatik eta euren burugogortasunagatik heldu gara hona. Hemen emakumeen mugimendua oso nabaria da eta indar handia dauka.

Zein talde elkartzen dira Marienea etxean?

Udalaren zerbitzuez gain, etxearen helburua da Basauriko emakumeen elkarte guztiak bertan batzea. Hori baino gehiago lortu nahi dugu. Elkarteez gain, pertsona bakoitzak parte hartzea nahi dugu. Horretarako, elkarte eragile bat eratu dugu. Berdintasun arloan lan egiten duten pertsona guztien elkargune bat izatea nahi dugu.

Planteamendu horrek zer-nolako erreakzioak eragin ditu?

Joan den astean aurkezpenean ikusi genuenagatik, bikaina. Herrian proiektua zabaltzen ari gara; orain, etxea jardueraz bete behar dugu. Emakumeek proiektu oso baikor gisa ikusi dute. Emakume taldeen jarrera ikusita, oso erraz eta ondo bideratuko da.

Bitxia da Berdintasun arduraduna gizonezko bat izatea. Errezeloren bat sortu al du?

Berdintasun sailean eta batzordean lanean hasi ginetik, emakumeek ez dute inongo arazorik jarri. Beste udal batetik etorritako batek esan zidan bitxia dela. Erantzun nion bitxia izan daitekeela, baina, nire ustez, berdintasuna lortzeko erronkan baldin bagaude, ez lukeela horren bitxia izan behar. Hori bitxia izan ez dadin saiatzen ari naiz.

Equitruke denboraren bankua ere Marienean dago. Martxan hasi berria da. Zer balorazio egiten duzue orain arte izan duen ibilbideari buruz?

Hilabete batzuk daramatza martxan. Proiektua aurkezten ari gara oraingoz. Oso interesgarria da. Gure denbora eskaintzen diogu behar duenari. Arratsaldea libre duenak, esaterako, hala nahi duenari, bere txakurra ateratzeko eskain diezaioke, adibidez. Norberarenaren trukean besteen denbora jasotzen da. Pertsona batek koordinatzen du proiektua, inork ez dezan denbora asko jaso, eta berea eman ez. Funtzionatzen hasi da, baina, oraingoz, eskaintzak baino ez daude. Gutxi batzuk hasi dira kasu egiten. Oraindik proiektua zabaldu egin behar dugu, ezagutarazi, eta ikusarazi ez dela ezer gertatzen. Zoritxarrez, laguntzeko ohitura hori galtzen ari gara, eta mesfidantza sortzen du. Izan ere, askok pentsatzen dute: 'Nola liteke? Inork ez du ezeren truke laguntzen'. Ba, bai, badago laguntzeko prest dagoen jendea.

Jabekuntza eskola ere hor dago. Zein aukera zabaldu dizkie Basauriko emakumeei?

Urtebete baino ez daramat hemen lanean, etorri berria naiz. Hala ere, ikusi dut jabekuntza eskola eta berdintasun arloan lan egiten duten proiektuak oso onuragarriak direla. Jabekuntza eskolak hainbat ikastaro eta jarduera antolatzen ditu; harrituta geratu naiz: jaien antolakuntza, adiskidetze planak, autodefentsa ikastaroak... Marieneara eramanda, nik uste are gehiago zabalduko dela eta bultzada handia emango zaiola.

Berdintasun politikek kulturarekin lotutako entretenimendu jarduerak sortzen dituzte emakumeentzat edo jarduera soziopolitikoaren alde egiten dute lan, berdintasuna lortzeko bidean?

Denetarik egiten da. Berdintasun arloan denetariko jarduerak antolatzen dira: pintura, gimnastika, yoga... Elkarteek eurek ikusten dute bertako kideek zer eskatzen duten. Ekintza horiez gain, baina, beste eskaintza desberdin batek egon beharko luke: hausnarketa sakon bat gizartearekiko, ekonomia arloan emakumeak zer esan behar duen... Marieneak horren barruan zeresan handia daukala uste dut.

Emakumeen trebakuntza landu nahi dugu. Marienea oso interesgarria izan daiteke hausnarketa hori talde guztien artean egin ahal izateko. Tailerrak oso ondo daude, baina hori baino zerbait gehiago egin nahi dugu berdintasun arloan.

Nahi bai, baina bestelako baliabiderik jartzen ari al zarete zuek horretarako?

Elkarte guztien eragilea izango den beste bat sortu dugu, proiektuak aurrera eramateko. Elkarteen jarduera proposamenak jaso eta baloratu egingo ditu. Jarduera guztien arteko koordinazioa ere egingo du. Eta eztabaidatu egingo da zein proiektu landu behar diren eta zein ez.

TRAPAGARAN. Bilduk Zugaztieta birgaitzeko eta babesteko planaren aurka alegazioak aurkeztu ditu. Eremu garaia osotasunean landu behar dela deritzo. Herritarren parte hartzea ere aldarrikatu du. Meatzarien ospitalea eta aterpea herriak berreskuratzeko ...

MUSKIZ. Muskizko kaleen izenak poltsikoko mapa batean jasoko ditu bertako udalak. Koloreetan argitaratuko duten mapan herriko auzoen antzinako izenak ere jasoko dituzte, galtzea saihesteko. Turistei eta bisitariei banatuko dizkiete kale izendegiok. Ho...

Aspaldikoak dira Karrantza aldean ur zikinekin dituzten arazoak. Bizkaiko Foru Aldundiko Ingurumen Sailak araztegi berri batekin eman nahi die konponbidea. Aurten, urte bukaeran adjudikatuko dituzte lanak. Datorren urtean hasi nahi dute eraikitzen eta...

Ana Belen Alberdi Egiluz (Zeberio, 1963) alkate izan arren ez da ezeren buru sentitzen. Hala ere, egunero burua eta herria astintzen ditu: "Ni bozeramailea baino ez naiz; denok sartu gara hemen". Batzuentzat Zeberioko alkate edo laguna da. Beste bat...

Emakumeen kontrako indarkeriaren aurka "tolerantzia zero" aldarrikatzen duen Bilboko Udaleko Berdintasun, Lankidetza eta Hiritartasun Sailaren programa saritu du Nazio Batuen Erakundeak. Hain zuzen, programa horren koordinaziorako eta parte hartzerako...