Lokalak alokatzen dituzten gazteen kopurua goraka doa. Bilbon, gazteek erabiltzen dituzten 230 lokal zenbatu ditu hiriburuko udalak. Hain zuzen, 18 eta 25 urte arteko gazteek erabiltzen dituzte lokal horiek, Euskara, Gazteria eta Kirol Sailak jakitera eman duenez. Normalean, hamar eta hamabost neska-mutilek osatutako taldeek erabiltzen dituzte.

230 lokal horietatik gaur egun 194 erabiltzen dituztela ikusi du udalak. Gainerako 36ak ez daudela aktibo azaldu dute. Batez ere, Bilboko erdigunearen inguruko auzoetan alokatzen dituzte; gazte gehien bizi den lekuetan, hain zuzen ere. Errekalde da, esaterako, lokal gehien duen auzoa: 40 lokal daude martxan, eta beste lau, geldi. Ondoren, Begoña auzoa dator, 37 lokal aktiborekin. Deustua, Uribarri, Ibaiondo, Basurtu-Zorrotza, Txurdinaga-Otxarkoaga eta Abando eremuak datoz horien atzetik. Abandon, lau lokal daude martxan, eta beste bi, geldirik.

Lokal horietan ura, argindarra eta komunak daude. Erroldatu dituzten horiek, gainera, garbi daudela azaldu du udalak, "gazteek antolatzen dituzten garbiketa txandei esker". Zehaztu dute, halaber, leku horiek oro har ez direla izaten oso zaratatsuak.

Hala ere, etorkizunera begira, Bilboko Udalak lokal horien erabiltzaileentzako gomendio gida bat argitaratuko duela azaldu du. Horretaz gain, auzokideekin eta gazteekin harremanetan egoteko linea bat zabalduko dute bitartekaritza zerbitzu baten bitartez, hala eskatuz gero, esku hartzeko.

Datorren asteko eguenean ospatuko dute Artagan gainean, Bilbon, Begoñako Amaren jaia. Hango basilikan dagoena da Bizkaiko zaindariaren irudirik ezagunena, jende gehien erakartzen duena. Askok ezagutzen du herrialdeko mendirik garaienean, Gorbeiako gurutzepean dagoen brontzezko erreplika ere. Baina oso gutxik dakite Bizkaiko golkoan, itsaspean, badela beste bat.

"Italian, Genevan, bada halako irudi bat, eta baita Mexikon ere, Amildegietako Kristo izenekoa. Eta hemen antzeko zerbait egin gura zuten CEVAS Centro Excursionista Vizcaino de Actividades Subacuaticas elkarteko kide Juan Marrak eta Tomas Crespok. Bizkaian gehien gurtutako irudia Begoñako Amarena denez, erabakia erraza izan zen", gogoratu du Alberto Santolariak (Bilbo, 1968). Asmo horrekin zebiltzala CEVASeko presidente Luciano Reguera hil zen Gaztelugatxe inguruan, urpean. Jazoera horrek bere kideen ametsari hauspoa eman zion, eta 1963ko irailaren 15ean jarri zuten Gaztelugatxe eta Aketx arteko urpean Begoñako Amaren irudi hori. Joaquin Lucarini eskultore italiarrak egin zuen. "Ekitaldi handia izan zen, jende ugari elkartu zen ikustera. Itsasontzian eraman zuten eta Pablo Gurpide Bilboko gotzaina ere etorri zen", dio Santolariak. Itsas mailatik zortzi metroko sakoneran dago.

Nakusarbe ingurumen dibulgaziorako taldeko kide eta EHUko Landareen Biologia eta Ekologia Saileko ikerlaria da. Irudia Bermeo eta Bakio artean ezaguna dela dio. Eskualdeko arrantzaleek, adibidez, gerturatu eta itsasontzietatik lore eskaintza egiteko ohitura izan dute, arrantzara abiatu aurretik. Santolaria eta gainontzeko urpekariak 1,20 metro garai den eta ia tona bateko pisua duen brontzezko irudia garbitzen ari dira azken asteetan, 2013ko urteurren biribilerako. Eta, bide batez, gainontzeko bizkaitarren artean ere horren berri zaldu gura dute. Abuztuko Andra Mari egunean, kasurako, ETBko Euskadi Directo saioan garbiketa beharrak urpetik bertatik erakutsi zituzten, zuzenean.

Ia bost hamarkada hauetan Begoñako Amaren irudi horrek paregabeko ikuspegiaz gozatu du. Gaztelugatxe ingurua biotopo babestu izendatuta dago. Santolariaren esanetan, paisaia aldetik sekulako altxorra da. "Nik ezagutzen ditudan kostalde guztietan ez dauka parekorik. Istmoa, uhartea, itsasoak harkaitzetan sortu dituen formak... Liluragarria da". Baina, biologikoki, oso aberatsa den arren, ez dauka Bizkaiko golkoko gainontzeko kostaldearekin ezberdintzen duen ezaugarririk. "Inguru honen balioa ez da daukana, zelan gordeta duen baizik; hori da garrantzitsua". Izan ere, kutsaduratik babestuta dagoen bazterra da Bakio eta Bermeo arteko hori. Ez dauka gertu isurketarik, ez antzekorik. "Gizakiaren eragina ez da handia; euskal kostaldean daukagun inguru landugabeena da".

Baina badu arriskurik. Santolariak gogorarazi duenez, gaur egun ingurumenak bizi dituen erasoak globalak dira. "Ez dugu kutsadurarik antzeman, baina mundu osoan itsasoko egituran gertatzen ari diren aldaketek eragina izan dezakete Gaztelugatxen ere. Munduko beste muturrean kutsatzen denak, gurean eragina dauka, eta guk egiten dugunak, beste muturrean. Biotopoak ez du munduko gaitzetatik babesten duen hormarik edo hesirik", dio Santolariak. Herbehereetako esnean Londresko kutsadurak duen eragina jarri du adibide modura. Baita Petronorrek isurtzen dituen partikulek nola Burgosen (Espainia) Muskizen edo Santurtzin baino eragin gehiago duten, haize korronteen eraginez.

Hala, Santolariaren esanetan, biotopo babestuaz berba egiten dugun arren, planeta osoko kontzientzia ezinbestekoa da: "Planetaz kezkatzen garenean, ez dugu hurkoarekin errietan ibili behar. Gakoa da denok batera salbatzea hondora doan itsasontzia. Biotopoa ez da Bizkaiko parte bakarrik, planeta osokoa baizik". Beraz, Gasteizen, Senegalen edo New Yorken bizi direnek Gaztelugatxe zaintzen lagundu behar dutela dio, haiek egiten dutenak hemen ere eragina duelako. "Eta kontrara: Guk haien inguruak zaintzeko eta mantentzeko behar egin behar dugu".

Kontzientzia hartze eta jarrera aldaketa horiek ez dute zertan oso jendetsuak izan. Hala dio Santolariak, behintzat: "Ekonomiaren makrojoeren azterketak erakutsi du herritarren %20k ohiturak aldatzeak merkatua bera aldatzen duela. Adibidez, herritar kopuru horrek Coca Cola edateari utziko balio, enpresak itxi egin beharko luke, nahiz eta gainontzekoek edaten jarraitu, dagoeneko ez delako errentagarria". Hala, ingurugiroari kalte egiten dioten jarreran eta kontsumoak herritarren %20k aldatzea lortuz gero, dena aldatuko litzateke, Santolariaren ustez.

Arriskuan dagoena egitura dela dio. Alegia, itsasoa bere osotasunean. Hobeto azaltzeko, lehorreko adibide bat jarri du. "Harizti batean haritzak dira egitura. Haritzez gain badira beste espezie batzuk, milaka. Baina haritzak kenduz gero, ez daukazu hariztirik. Haritza galtzen bada, gainontzeko espezie guztiak atzetik joango dira. Pagadi baten kasuan, beste horrenbeste. Egitura bakoitzak bere ekosistema dauka, eta, hori aldatuz gero, dena hondatzen da".

Santolaria 1990eko hamarkadan urperatu zen lehenengoz Gaztelugatxe inguruan, unibertsitateko ikasle zen garaietan. 1991n eta 2008an ibili da itsaspe hori ikertzen. Bestelakoan, hainbatetan itzuli da astialdi sasoian edo taldeko kideekin dokumentalak grabatzera. Dio urperatze batetik bestera aldaketak nabaritu dituela. "Baina natura aldakorra denez, normala da. Kaltegarriak izan daitezkeen aldaketetan jarri behar da arreta". Eta halakorik ere aurkitu dute. Kostalde horretan Gelidium corneum alga da nagusi, baina igarri dute udari aurre egin ezinik ibili dela. "Ohartu gara urpeko baso horiek gutxituz joan direla, edo dentsitatea galduz behinik behin. Aldi baterako kontua izan daiteke, baina uste dugu tenperatura igotzearen eta argia ugaritzearen ondorio izan daitekeela". Alegia, tokiko faktore batek barik, aipatutako aldaketa globalek eragin dute; kasu honetan, klimarenak. Eta urpeko Begoñako Amak ezer gutxi egin ahal izango du hori ekiditeko, bere bizilekua babesteko.

Hika, zuka, berorika... Guka! Guka berba egin nahi duten guztiei, euskaraz bizi nahi duten herritar guztiei gonbidapena egin diete Durangoko San Fausto jaietarako AEK, Euskal Herrian Euskaraz, Ibaizabal ikastola eta Berbaro elkarteak. Izan ere, han ab...

Berrehun mila kilo. Kopuru hori da Morgako Talleri upategikoek datorren denboraldiari begira ekoitzi gura dutena. Alegia, egunotan mahatsa batzeari ekin eta iaz bildutako zenbatekoa —120.000 kilo inguru— areagotzea izango da aurrerantzean haien beharra.

Aurreko urteekin alderatuz, mahastiak lehenago loratu dira aurton; izan ere, 2012ko udaberria lehorra eta eguzkitsua izan da. Horren ondorioz, mahats-batzeagaz ere ohi baino goizago hasiko dira, beste hainbaten artean, Talleri upategiko ekoizleak. Egunotan hasiko dira behar horretan horiek, mahatsaren heldutasuna aztertu ostean. Bizkaiko mahastiak, oro har, bor-borrean dabiltza. Posible da, hala ere, lehorteak eraginda mahats ale horietatik muztio gutxiago ateratzea. Kalitatea, baina, primerakoa izango dela pentsatzen dute txakolin ekoizle guztiek.

Talleriko kide diren ekoizleak lehenengo mune mahatsa batzen hasiko dira, eta, ostean, hondarrabi motako mahatsa batzeari ekingo diote. Izan ere, mahats mota bakoitzak bere berezitasunak eta bere denbora behar izaten du heldutasun puntu egokira iritsi ahal izateko.

Morgako upategiko ekoizle eta idazkari Agustin Olazabalagak azaldu legez, uda oso irregularra izan da igarotakoa: orain euria, orain eguzkia. Baina, batez ere, aro lehorra eta beroa. Oro har, udaberri eta uda ona izan da Euskal Herriko enologoentzat. Horregatik, uzta ona izatea espero dute. Eguraldiak zerikusi handia du ekoizpenean, Olazabalagak aipatu legez. "Euria egiten duenean, eguzkia ateratzea nahi izaten dugu, bestela fruitua ez delako behar bezala heltzen. Eta eguzkia dagoenean, ostera, euria gura izaten dugu, bestela muztio gutxi ematen duelako mahatsak. Beti gura dugu ez daukaguna, inoiz ez gara konforme egoten".

Iazkoa ere halakoxea izan zen, Olazabalagaren gogoratu duenez; bai kalitate aldetik eta baita kantitate aldetik ere. "Urterik aberatsena" bezala deskribatu du iazkoa. Dena den, egoera sozio-ekonomikoaren ilunak ezinegona eragiten du, ez baitago argi zer gerta daitekeen.

2011ko urrian hasi ziren mahatsa landatzen Tallerin,baina inaugurazio ofiziala aurten egin dute. Baikor agertu da Olazabalaga bera urte honetako bilakaera ikusita. "Merkatura atera garen lehen urtea izan da, eta balorazio positiboa egiten dugu; izan ere, jendeak gustura hartu du gure produktua. Gainera, egoera eta marka berri bat dela kontuan hartuta, salmenta bikainak izan ditugula esan dezakegu", azaldu du upategiko ekoizleak.

Kalitate onekoa

Aurten batutakoa esportatzea da upategiko ekoizleen asmoa. Izan ere, "ez dago ia merkaturik hemen". Upategi eta txakolin marka asko dago; euren artean banatuta daukate Euskal Herriko salerosketa. Hala, etxeko merkatuak gehiagorako ematen ez duela iritzita, irtenbidea kanpoan saltzen saiatzea dela uste izan dute, eta horretan saiatuko dira.

Aurtengo txakolin eta ardoak kalitate onekoak izatea espero dute. Dena den, datozen aste bietako egoera nolakoa den ikusi beharko dute; ea mahatsen heldutasunak nola bukatzen duen. Aipatu bezala, urtebete inguru darama Morgako Talleri upategiak martxan. Bakoitzak bere upategia izatea ez zela errentagarria ikusirik, Busturialdeko eta Txorierriko hamasei txakolin ekoizle elkartu eta Morgan eraikitako Bizkaiko txakolindegi handiena da. Gutxi gora-behera, 22,5 hektarea inguru ditu han eta hemen banatuta, eta elkarrekin Morgako upategietan, sei ardo mota ekoizten dituzte. Urtebete honetan dagoeneko lan onaren uzta jasotzen hasi dira: sari bi jaso dituzte. Hain zuzen ere, Vienan (Austria) eta Muskizen jaso dituzte aipatu sariak, txakolin zuriagaz eta ardo gorriagaz, hurrenez hurren.

"Oso garrantzitsuak" dira aipatutako bi sariak, Olazabalagaren ustez. "Ospe handia ematen diote egindako lanari. Kanpoan ezagutzera emateko aukera aparta emango digu", nabarmendu du. Hori dela eta, "oso pozik" agertu dira ekoizleak jasotako sarien aurrean. Gaur egun, berton ez ezik, atzerrian sari bat irabaztea oso garrantzitsua dela dio. Hala,Olazabalagak dioenez, produktua esportatzerako orduan, jasotako sari horien berri eman diezaiekezu balizko ekoizle berriei. Bestalde, bertoko azoka batean irabaztea ere oso garrantzitsua dela deritzo.

Mungia aldean CAV Compañia de Autobuses Vascongados enpresak kudeatzen du Bizkaibusen autobus zerbitzua. Irailaren 10ean, neguko ordutegia hastearekin batera, hiru gidariri ez zieten berritu kontratua, eta ibilgailu bat kendu dute. Ondorioz, bi linea batu egin dituzte, eta harrezkero Mungia eta Bilbo arteko zerbitzua hankaz gora dabil. "Orduak ez dira betetzen, gidariak ezin iritsita gabiltza", azaldu du Javier Agirrek.

Mungia eta Bilbo arteko lineako gidaria da Agirre, eta baita enpresako ELA sindikatuaren ordezkaria ere. Herria hiriburuarekin lotzen dituen bi linea daudela azaldu du: 3516 eta 3517. Aurrenekoa zuzenean doa autobidetik; bigarrena Txorierritik igarotzen da, herriz herri. "Orain arte, zuzeneko linean hiru ibilgailu genituen, eta bestean, bost. Orain, berriz, bi lineak batu dituzte, eta guztira zazpi ibilgailu ditugu".

Eta modu honetara azaldu du euren egitekoa: Mungiatik Txorierri zeharkatu duen 3516 linean hasten dute ibilbidea. Bilbon 3517a hartu eta zuzenean doaz Mungiara. Txorierritik bueltan egiten dute Bilborako bidea. Hala ibiltzen dira lineak txandakatuz. Eta, tarteka, 3517 linea Berreagamendi urbanizaziotik igarotzen denean, are denbora gehiago behar izaten dute Bilbo eta Mungia arteko ibilbidea osatzeko.

"Baliabide gutxiago ditugu, baina ordutegiak mantendu dituzte. Arazoa, honako hau da: 3417 linearen ibilbidea osatzeko, 50 minutu baino ez ditugu. 08:10ean irteten bagara Bilbon, 09:00etan Mungiatik abiatu behar dugu bueltan. Baina, berez, 09:05 edo 09:10ean iristen gara Mungiara. Han, lineaz aldatu eta jendea igotzen denerako, ia 09:15 ere badira. Autobusak 09:00etan irten behar zuen Mungiatik".

Gidariak estresak jota ibiltzen direla dio, beti presaka berez betetzea ezinezkoa zaien ordutegia betetzeko ahaleginean. Eta erabiltzaileak, haserre. Mungiak Bilborako autobusak ordu laurdenero dituela gogoratu du Agirrek. "Eta beti oso puntualak izan gara. Orain, baina, askotan ordu puntuetako autobusa, laurdenekoarekin batera abiatzen da Mungiatik, Bermeotik edo Bakiotik datorrenarekin. Beraz, jadanik autobusak ez daude ordu laurdenero, eta erabiltzaileek 20 minututik gora egin behar izaten dute geltokian zain. Guk entzun behar izaten ditugu haserreak".

Eguraldi txarra hasten denean eta zirkulazio arazoak sortzen direnean are okerrago ibiliko direla iragarri du Agirrek. Erabiltzaileei kexatzeko deia egin die, baina gidariei barik, Bizkaiko Foru Aldundira deituta edo erreklamazio orriak eskatuta. Bitartean, CAVeko langile batzordeak enpresarekin bilera bat egitea eskatu du. Oraindik ez dute erantzunik jaso. "Arduradunarekin hitz egin nuen lehengoan, eta esan zidan badabilela konponbide bila".

Helburua ez da izan euskarari buruz berba egitea, edozein gairi buruz euskaraz aritzea baizik. Asmo horrekin, 1.200 lagun inguru elkartu ziren martitzenean Bilboko Alondegiko sarreran. Euskaldunak, ikasten ari direnak zein aspalditik dakitenak, elkarr...

Usansolok herri izaera lortu nahi du. Urte askotako borroka du, etaahalegin horretan ez du amore emateko asmorik. Hori dela eta, joan den ostiralean administrazioarekiko auzi errekurtsoa jarri zuen Usansolo Herria plataformak Bizkaiko Foru Aldundiak...

Datorren urteko aurrekontuetan, Bilbora Sabino Aranatik sartzeko dagoen biaduktoa eraisteko diru sail bat gordetzeko eskatu dute Bilduk eta PSE-EEk. Bi alderdiok elkarrekin arauz besteko proposamen bat aurkeztu dute Bizkaiko Batzar Nagusietan.

Koalizio abertzaleak eta PSE-EEko ordezkariek gogora ekarri dute zubibide hori eraisteko promesa egin zuela Bizkaiko Foru Aldundiak aspaldi. Hirigunean "denetariko zerbitzuak eta erosotasunak" dituzten bitartean, auzoak "utzita" eta "beharrizanak betetzeko dirua sobran noiz egongo den zain" daudela azaldu dute, gainera.

Joan den ekainean Itziar Garamendi Garraio foru ahaldunak egin zituen adierazpenek hautsak harrotu zituzten Basurtun: zubibidea eraisteko proiekturik eta baliabide ekonomikorik ez zegoela iragarri zuen. Auzotarrek ez dute amore emateko asmorik, baina kezkatuta daude.

Degradazioaren beldur

Auzotarrek argi daukate Sabino Aranako sarreraren ordez San Mamesekoa martxan jarri eta biaduktoa zirkulaziorik gabe geratzen denean —apiril aldera, foru aldundiak iragarri duenez— "inguru horrek izango duen degradazioak" eragin handiena beraiengan izango duela. Basurtuko Auzokoen Elkartearen bileretan hori izan ohi da gehienen kexa. Francisco Javier Muñoz elkarteko presidenteak azaldu duenez, "zirkulaziorik ez duen zubibide bat zer bihur daiteke? Erabat degradatuko da".

Beraz, auzokoen elkarteak abuztuan batzarrak egiten hasi ziren PSE-EE, Bildu eta PPrekin, eta Jose Luis Bilbao ahaldun nagusiarekin batzar bat egiteko eskaera egin zuten. Bilbaoren erantzunik jaso ez dutela ikusita, beste eskutitz bat bidali dute. Egun batzuetako tartea utziko diote, eta erantzunik jaso ezean, manifestazioak egingo dituzte.

"Helburua? Duela 15-20 urte foru aldundiak berak agindutakoa betetzea". Izan ere, Muñozen arabera, "autobideko sarrera hori, kutsadura eta zirkulazio eta zarata handia eragiteaz gain, oso garrantzitsua den eremu bat leheneratzea eragozten duen hirigintzako trintxera bat da. Bilboko etorbiderik garrantzitsuena da".

Udala ere era horretako espazioak leheneratzeko prozesuan murgilduta dagoela ekarri du gogora Muñozek. "Aldundian eta udalean alderdi bera egon arren, udalak badaki zubibidea eraitsi beste konponbiderik ez duela". Gogorarazi duenez, gainera, "hiria inbaditzen duen munstrotzat" jo izan dute erakunde biek biaduktoa. Foru aldundiaren postura kritikatu du: "Itxuraz, ahaztu egin ditu agindutako guztiak eta kasu batzuetan, iraingarriak ere badiren gauzak esan dizkigu. Besteak beste, arazo estetiko bat baino ez dela, eta ez dutela horretan dirurik gastatuko".

Eurak hainbat proposamen dituzte Basurtuko inguru hori biziberritzeko: lur azpiko aparkaleku bat, liburutegi bat, parkea... Eta udalari aurkeztu dizkiote proposamenok.

Euskaldun berritzat dauka bere burua Alicia Martinez Dominguez bilbotarrak, nahiz eta dagoeneko urte batzuk igaro diren euskara ikasi zuenetik. "Bilbon jaio nintzen arren, Kantabrian [Espainia] bizi izan naiz ia beti, eta itzuli nintzenean euskara ika...

Senide bat larri gaixo egotea oso egoera latza da, eta gaixotasun horri aurre egiteko tratamendua Euskal Herritik kanpo eta ospitale pribatu batean hartu beharrak izugarrizko kostu ekonomikoa gehitzen dio. Unax Cañibanoren familiak ongi ezagutzen du egoera hori. Bihotzeko gaitz batekin jaio zen gaur egun zortzi urte dituen gaztetxoa. Bostongo (AEB) Children's Hospitalera eraman behar izan dute ebakuntza arriskutsu bat egiteko. Gastuei aurre egiteko, hainbat jarduera antolatu behar izan dituzte, Aitor Cañibano (Bilbo, 1974) Unaxen osabak azaldu duenez.

Ebakuntzaren ostean, zer moduz dago Unax?

Dena ondo atera da, eta orain zain gaude. Une honetan, ebakuntza osteko prozesuan dago. Oso lasai egon behar du.

Zer ekarri dio egunerokotasunean bihotzeko gaitz horrek?

Jaio eta lehenengo urtebete eta erdia ospitalean eman zuen. Arnasa hartzeko arazo handiak ditu, eguna oso nekatuta bukatzen du, ezin du inolako kirolik egin. Ikastetxean ere laguntzaile batekin egon behar du. Azken finean, ezinezkoa du bizitza normala egitea. Beti egon behar du norbaitek harekin. Jateko orduan ere arazoak ditu.

Zergatik jo zenuten Bostonera?

Gurutzetan ibili ginen hasieran. Geroago, Madrilgo La Paz ospitalera joan ginen, baita Parisera ere. Arazoa zen Bostonen egin dioten ebakuntza egiterik ez zutela hemengo zirujauek. Hara joan behar genuen ezinbestean.

Jaio zen unean bertan medikuek esan ziguten oso bizitza laburra izango zuela: gehienez, hiru urte. Baina gu beti ibili gara beste aukera batzuk bilatzen, batarekin eta bestearekin hitz egiten... Eta ospitale honetan era honetako ebakuntzak eginak zituztela jakin genuen.

Ebakuntza ondo atera da. Eta orain zer?

Ebakuntza osteko eta suspertzeko tarte gogorra dauka aurretik orain. Bi hilabete inguru egin behar ditu han, indarberritzeko. Hona datorrenean, esan digutenez, ondo egongo da; azterketa medikoak besterik ez ditu egin beharko, aldiro, Gurutzetan. Badirudi, baina, bizitza normal antzekoa egin ahal izango duela.

Zer dakarkio era horretako prozesu batek familiari?

Unaxen egoerari dagokionez, guretzat oso gogorra izan da. Zortzi urtean, oso gauza gutxi egiteko aukera izan du, beti egon behar izan dugu harekin, hura zaintzen... Horrez gain, bagenekien egun bakoitza haren azken eguna izan zitekeela. Oso gogorra izan da. Egunero eta une oro haren gainean egon behar izan dugu; batez ere, aitak. Beste gauzak alde batera utzi behar izan ditu sarri, lana barne.

Bostonera joateko dirua ateratzeko prozesuari dagokionez ere, zaila izan da. Mundu osoari kontatu behar izan diogu aukera hau zegoela baina ez geneukala dirurik ezta diru hori lortzeko aukerarik ere. Gero, jendearen erantzuna izugarria izan dela ikustea oso polita izan da. Ahalegin oso handia egin behar izan dugu.

Lana alde batera utzi behar izatea, nekea, desgastea... Zelan egiten zaio aurre guzti horri?

Anaiak nirekin lan egiten du, eta Unax jaio zenetik bolada luzeak egin ditu lanik egin gabe. Izan ere, umeak krisialdiak izan dituenean, harekin egon behar izan du ospitalean. Sendagaiak eta bestelakoak ere oso garestiak izan dira. Azkenean, etxea saldu egin behar izan zuen prozesu hau guztia ordaintzeko. Azken ebakuntzaz gain, gauza asko egon dira, eta oso gogorra izan da honaino iristea. Gainera, Unax gaizki zegoela ikusita, oso gogorra izan da.

Eta Unaxentzat berarentzat?

Harentzat ere bai. Oso gogorra zitzaion beste umeak futbolean ikustea, oso gauza arruntak egiten. Eta hark ezin zuen horrelakorik egin. Bestalde, oso ume alaia da, beti dago barrezka.

Esan bezala, izugarrizko mobilizazio soziala lortu duzue. Era horretako mobilizaziorik ezean, zer geratzen zaio zuen moduko familia bati prozesu horri aurre egiteko?

Beharbada, bost edo hamar urte lehenago beste egoera batean egongo ginateke, eta bankuen aldetik maileguak lortzea ere errazagoa zen. Gaur egun, ordea, oso zaila izan da dirua lortzea. Mugimendu honi lagunekin eta familiarekin ekin genion. Laguntza hau guztia izan ezean, ordea, ezinezkoa izango zitzaigun.

Eta ebakuntza hori Euskal Herrian edo Madrilen egitera ausartzeak arrisku asko zituen, operazio horretarako nahikoa esperientziarik ez daukatelako. Antzeko kasu batzuk egon dira, baina oso gaizki atera dira. Ez geneukan beste aukerarik.

Familia asko egongo dira gaixotasun larrien kasuekin. Zelan bidera dezakete lana zuek heldu zareten lekuraino iristeko?

Guk beti izan dugu argi kanpaina sozialari aurpegi bat eta izen bat ipini behar genizkiola. Mugimendu orokorrak zailak dira jendeak parte har dezan, eta izena eta aurpegia jarrita errazagoa da arazo bat ulertzea. Bestalde, hamabost pertsonak osatutako batzorde antzeko bat hasi ginen lanean, eta lan guztiak hainbat arlotan banatu genituen. Lagunak dira guztiak, baina ondo prestatutakoak ere bai.

Azkenik, gauzak ondo egin baditugu ere, oso zorte handia izan dugu. Une egokian hor ari ginen gu zerbait egiten.

Ekitaldiz betetako agenda bat daukazue aurretik. Zelan doa gastuen ordainketa?

Ebakuntzak bi atal ditu: ebakuntza bera —90.000 euro— eta ebakuntza ostekoa. Azken hori ezin dugu kalkulatu, behar duen denboraren araberakoa baita. 150.000 eta 200.000 arteko kopurua izango da. Uste dugu nahiko ondo ibiliko garela guztia ordaintzeko. Oraingoz, oso ondo doa prozesu guztia. Enkante bat zabalik dago interneten, E-bay webgunean. Beste astebete edo astebete eta erdiz egongo da zabalik. Gure web orritik —unaxdecorazon.com—, Facebooketik eta Twitterretik sar daiteke enkantera. Pertsona ospetsu ugarik emandako 50 artikulu inguru daude enkantean.

Zeintzuk dira hurrengo jarduerak?

Urriaren 17an, jai solidario bat egingo dugu Artaza jauregian, Leioan. Sukaldari ospetsuak egongo dira bertan: Martin Berasategi, Eneko Atxa eta Fernando Canales, besteak beste. Afari berezia izango da, musika zuzenean, DJak, ezustekoak... Enkantea eta jai hau eginda, behar dugun dirua lortuko dugula espero dugu. Eta, urriaren 27an, azken festa bat egingo dugu Leioa herriari eta lagundu diguten guztiei eskerrak emateko, Txomin Aresti ikastetxean. Espero dugu ordurako Unax hemen egotea eta bere ongietorri festa izatea.