Zer nahi duzue izan nagusitan?", galdetu zuen andereñoak, irriñoa ezpainetan. "Nik, ballet dantzaria! —Itziarrek—. "Nik pirata!" —Mikelek—. "Serio, mesedez, umeak…", irriñoa apur bat garraztuta, andereño Birginiak.

Seguru asko, Birginiak irakasle, mediku, abokatu, eta antzeko erantzunak espero zituen. Badakizue, lan serioak. Benetakoak. Eta gura barik haurren hegoak mozten ari zen eta, oharkabe ere, ordura arteko eredu berdina jarraitzen.

Hezkuntzan aditua da Sir Ken Robinson doktorea, eta hark zera dio: "Irakaskuntza publikoaren helburu bakarra unibertsitate irakasleak sortzea da. Baina hori bizimodu mota bat baino ez da!". Robinson kexu da, halaber, hezkuntza sistemetan, herrialdea edozein dela, mailaketa berdina dagoela: piramidearen erpinean, matematika eta hizkuntzak; erdialdean, Gizarte Zientziak; eta behe-behean, arteak. Txalo zaparrada jaso zuen "sormenak eta alfabetatzeak, irakaskuntzan, garrantzi bera" izan behar luketela esan zuenean. Hamar bat urte joan dira ordudanik, eta pairatzen dugun krisi garaian entzungor egiten diegu hitzoi.

Kontuak kontu, Euskal Herrian, Frantzian, Espainian, Europan, munduan… hezkuntzan egindako murrizketak faktore komuna dira. Hezkuntza-hersturak batzen gaitu. Austeritate zaharrak. Eta austeritatea beti hasten da piramidearen behealdetik.

Badu Robinsonek anekdota barregarri bat: bospasei urteko ume batzuk marrazten ari ziren eskolan, eta irakasleak, neskatxo bati, zer zegoen marrazten galdetu zion. Eta horrek, serio: "Jaungoikoa"?? Baina inork ez daki-eta zelakoa den Jaungoikoa!", harrituta irakasleak. "Emadazu minutu bat", erantzun zion neskatoak. Saiatzen ez bagara, ez dugu inoiz Jainkoaren forma ezagutuko. Inork ez daki hemendik 50 urtera nolakoa izango den mundua, baina argi dago estupidoa dela pentsatzea patroi berei jarraituta emaitza berriak izango ditugula.

Edward de Bono pentsalari maltarrak antzeko egoera batekin azaldu zuen jarrera lelo hori. Gauez, kaleko argi baten inguruan, gizon bat ari zen bueltaka. Zertan zebilen galdetu zion bere auzokideak, eta "galdu ditudan giltzak bilatzen", erantzun zuen gure gizonak. "Hemen galdu dituzu?", auzokoak. "Ez, baina hemen argia dago". Hori ere estupidoa da. Baina horrelakoak gara.

Eta portzierto, badakizue zergatik tapatzen zuten piratek begi bat? Ez zen, begia falta zutelako. Baizik eta abordatzeetan, bizkarrean zeudenean borrokan, libre zuten begiarekin begiratzeko; eta ganbara ilunetara jaistean, estalita zuten begia libratu eta argi-maila desberdinera ohitzeko denborarik galdu barik ondo ikusten jarraitzeko. Bada, nago krisi honetatik ateratzeko dantzariei dantzari izaten utzi behar diegula, eta piratei pirata.

• Itsu geratzen ari diren lau umeen familiak batutako euroak. Mungiako familia bateko lau ume itsu geratzen ari dira, Coroidemia izeneko sindrome arraro baten ondorioz. 40.000 euro bildu dituzte, eritasun ezezagun hori ikertu ahal izateko.

Arrastiko osteratxuak gustatzen zaizkit. Eguna ahitzen den unea beti iruditu zait bizitzak su-etenerako baimena ematen digula. Bizitzaren antzezkizunean, egunerokotasunaren soina kendu eta gu geu izateko abagunea sortzen digu egunaren akabukoak. Ez da...

• Bizkaiko industriaren salmentaren beherakada. Bizkaiko industriaren salmentek %41 egin dute behera, urtarrilean eta otsailean. Batez ere, barne eskaera jaitsi delako da.

Laneko Osasunaren Munduko Egunarekin bat, Sopelako Udalak beharrean hildako sopeloztarrak omendu zituen joan den domekan. "Gaur, 2010. urtean hil ziren hiru auzokideen omenez landatutako zuhaitzen aurrean batu gara berriz ere, eta udalak gogoan izan n...

• Normalean erdara darabilten Durangaldeko familiak. Durango Merinaldeko Mankomunitateak eskualdean euskarak duen erabilera aztertu du. Gehien larritu dituen datua honako hau da: familien %62k erdara erabiltzen dute normalean.

• Foru aldundiak Bilbo Basketi eman dion laguntza, milioitan. Bizkaiko Foru Aldundiak 5,2 milioiko laguntza onartu du Bilbo Basketentzat: 1,5 eskura, eta beste 3,7 Ogasunarekin duen zorra barkatuta. Laguntza honekin hurrengo denboraldia bermatu dio taldeari.

Eta neronek idatzia da. Letter-a, diot. Eta ez da bidaltzaileari itzuli horietako bat izan. Ez. Neronek neure buruari idatzitako gutuna baizik. Aurreko egun batean, ordenagailuan idazten ari nintzela, bakarrizketan nengoela ohartu nintzen. Bakarrizkirietan, onartzen badidazue: lana, etxeko ekonomia, soldata, kontratua noiz amaitzen zaidan, lan bilaketa zelan doan, beka eskaera hemendik, bisatuaren luzapena handik… hamar gehi bat kontu buruan. Eta bat-batean, beste hamaika ahots hasi zitzaizkidan berbatan: John Lennon, Robert Kiyosaki, Jon Sarasua… bakoitza bere hizkuntzan eta bere jardun-eremutik, baina denek intonatzen zuten ideia bera: "****".

Kiyosaki jauna Rich dad, poor dad (Aita aberatsa, aita txiroa) liburua idazteagatik egin zen ezagun. Oso ideologia eskuindarra erakusten duen arren gogoeta interesgarriak egiten ditu, bereziki gizakiok berezko dugun sormena iratzartzeko intentzioarekin. Hawaiiarrak dena lotzen du dirua lortzeko helburuarekin, pilaka duen diru horrek eman baitio berari aisialdia erosteko aukera. Bere ikurritza: "Ez izan diruaren menpeko. Zeure menpeko bihurtu egizu dirua".

Oso ondo bizi eta aberats bihurtzeko, ordena horretan, ditugun betebeharrak atzeratzea proposatzen du Kiyosakik liburuan. Alegia, kontu-korrontean dugun diruarekin erreziboak eta zorrak pagatu baino lehen geure zaletasunetan inbertitzea. Geure aisialdian. Bizitzaz eta denbora libreaz gozatzeko eta ez izateko diruaren morroi, baizik eta diruaren onuren jabe. Izatez, diruz larri gaudenean itzartzen zaigu sormena. Edo Jon Sarasuak esan zuen legez: "Bertigoak sormena aktibatzen du".

Antzeko sentimendu bat bizi izan dut arestian nik. Kaliforniara heldu eta lehen hiru hilabeteetan eskolak prestatzen, eskoletan pentsatzen ibili nintzen. Arduratuta. Lanean. Eta lanarekin arduratuta. San Frantziskora asteburu pasa joateko gonbita egin zidaten, eta ezetz esan nuen. Lanagatik. Eta orain aste bi, hiru egunerako bidaiatxo batera gonbidatu ninduten lagunek, eta ezetz esan nuen berriz ere. Kontrolpean nituen eskolak, egia da, baina bazegoen zer findu. "Hainbeste ardurengatik larri gauden bitartean alde egiten digun horixe da bizitza", xuxurlatu zidan orduan Lennonek.

Handik egun batzuetara jaso nuen gutuna. Neronek idatzitakoa, diot. Postontzia ireki, eta iragarki pilaren artean topatu nuen: paper mordoa eta letter-a. Hiru egun baineramatzan etxetik kanpo. Lagunekin egindako bidaiatxo batetik bueltan nentorren. Eta ilusio handia eman zidan ahotsek murmurikatzen zidaten ideia hori ulertu nuela jabetzeak: "Bizi".

Liburuaren Nazioarteko Eguna aprobetxatuz, Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura Sailak aurtengo Bizkaidatz literatura sariak banatu zituen joan den martitzen iluntzean. Urtero legez, bi kontakizunen hasiera proposatu du foru aldundiak, eta hari bukaera ema...

Bilboko Udalak %30 handitu du bizikletak alokatzeko eskaintza, Bilbon Bizi udal zerbitzurako 50 bizikleta berri erosi ostean. Orotara, hiriko 25 gunetan banatuta, 200 bizikleta baino gehiago hartu ahal izango dira maileguan. Beste alde batetik, berrik...