Deustuko Jon Telletxea eta Urtzi Martinez grebalariei ezarritako bi urte eta erdiko kartzela zigorra salatzeko, manifestazio jendetsua egin zuten eguazten iluntzean, Bilbon. Jesusen Bihotza plazatik abiatu ziren manifestariak, eta, hain zuzen, ezarrit...

iazko petronorren galerak, milioi eurotan2013ko ekitaldia 87,5 milioi euroko galeragaz itxi zuen Petronorrek. Muskizko findegiak galerak dituen lehenengo aldia da. 2012an, 18,1 milioi euroren irabaziak izan zituen. Krisiari eta OCDEko herrialdeetan pe...

Suaren gainean dantzan ibili garen aste honetan albiste batek atentzioa eman dit: "100.000 suizidio baino gehiago eragin ditu krisiak Europar Batasunean". Oxfordeko Unibertsitateak eta London School of Hygiene & Tropical Medicinek egindako ikerketaren arabera, 2007 eta 2010. urteen artean Europar Batasunean suizidioen kopurua %4,8 igo zen. Krisi ekonomikoa hasi zenetik egin du gora tasak. Atentzioa eman badit ere, ez nau harritu albisteak. Muturreko egoerek eramaten gaituzte bizitzan muturreko erabakiak hartzera. Jaio garenetik, bizi garenetik, heriotza hortxe dago, bizitzaren beste aldea da, baina oraindik ere niri heriotza ulertzea zail egiten zait. Krisiaz hitz egiten hasi zirenean salbu egongo ginen sentsazioa neukan, inguruan ez nuen aldaketa handirik sumatzen. Baina iritsi ziren gure irlara uholdeak eta hondamendi egoeran gaude. Finantza merkatuetan lurrikara piztu, eta sumendiaren labak harrapatu eta erre gaitu. Hondamendi egoerak hilabete batzuk iraungo zuela ematen zuen, baina badira urte batzuk egoera larrian bizi garela. Langileen lan baldintzak eta soldatak kaskartu egin dira. Enpresariek eta bankuek jarri nahi ez duten dirua langileok jartzen dugu gure langabeziaren bidez edo lan baldintzen kaskartzearen bidez. Ezegonkortasunak harrapatu gaitu. Sisteman jarraitu nahi izanez gero egoera larrienak ere irentsi egiten ditugu, sabeleko gaitz deserosoa sortuz; eta ez dago merkatuan Omeoprazolik hori sendatzeko. Krisiak osasun mentalean duen eragina zuzena da. Albistegia ikusi ostean triste geratzen zara, denoi eragiten digu sentipen desatsegin bat, depresioa agian. Krisia, etorri bezala, urte batzuen bueltan joan egingo da? Baina ez gaituzte engainatuko, badakigu-eta krisia ez dela etorri, ekarri egin dutela. Nahita bultzatutako krisia da, ez da historian gertatu diren gainontzeko krisiak bezalakoa.

Bitartean Iñigo Urkullu lehendakariak, Radio Euskadin eginiko elkarrizketan, aurreko urtean esandako bera errepikatu du: "Egoera hobetzen doa, baina datorren urtea ere zaila izango da". Begiak itxiak nituen eta aurreko urteko ekainaren 13an esandakoa zela pentsatu dut, baina begiak irekitzean gorbataren koloreak salatu du. Egoera ulertzeko eta bizitzeko modu ezberdinak daude. Batzuentzat hobera doanean beste askoren egoerak mendeetan atzera egin du. Langileen eskubideen lapurreta ez dakit inoiz berreskuratuko dugun.

Zer botako zenuke sutara? Galdetzen zuten San Joan bezperan irratian. Nik kapitalismoa bota nuen sutara, eta erre ere bai. Urteko gau laburrena joan da. Suak itzali eta denon desirak betetzea baino ez da falta.

zerga bilketak bizkaian izandako gorakadaMaiatzera arte egindako zerga bilketetan Bizkaiko Ogasunak iaz baino %6,8 gehiago bildu du aurten. Lehen bost hilabete hauetan, 2.499,7 milioi euro bildu dira. Hazkunde hori zeharkako zergetan sumatu da batez e...

Poza, ilusioa, aniztasuna, energia, indarra... horiek guztiak sentitu nituen igande goizean Atxuriko tren geltokian. Igande eguzkitsua bazen ere, bertan geunden ehunka lagunek ez genuen kostalderako bidea hartu; denok helmuga bera genuen, Durango edo Iruñea. Duela urtebete iragarritako giza katean parte hartzera gindoazen. Katea izanik, bagenekien bidea egitera gindoazela eta elkarrekin Euskal Herria zeharkatuko genuela. Niri lan egitea egokitu zitzaidan, baina banekien ez zela ezelango igandea izango. Eskuz esku bidean gertatutakoaren berri emateko elkarlanean aritu ginen Euskal Herriko hainbat herri hedabide. Guk ere urratsa egin behar genuen, gertatzera zihoana denen artean kontatu beharra zegoen, zero kilometrotik ehun eta hogeita hiru kilometrora arte. Elkarlanean irudiak jaso eta telebista saioa osatu genuen. Igandeko festak herritar asko hitzik gabe utzi zituen; mikrofonoa hurbildu, eta ia denek gauza bera adierazi ziguten: "Egun historikoa, hunkigarria, inoiz ahaztuko ez dugun eguna". Giza katea hasi zuen Maribi Estankonak malkoak begietan zituen, eta berba barik geratu zen. Letra asko idatzi dira egun hauetan. Orokorrean, poztasuna eta arrakasta izan dira, baina bada kontra berba egin duenik ere. Ikusi dituzte irudiak, eta antza ez zaizkie benetakoak iruditu. Ondo begiratu al dute? Agian, zera horri oker so egin diote? Argi dago, goitik edo behetik ikustea oso gauza ezberdina da. Ezberdina da 150.000 inurri elkartuta zerutik ikustea erabakitzeko eskubidearen alde edo behetik albo bietara dituzun lagun biak ikustea. Askorentzat urte askotan ikusezinak izan gara, berdin zaie gau eta egun gure hizkuntzaren alde korrika bagabiltza edota eskuz esku gure lurraldea zeharkatzen badugu. Bistan da gertakariak begiratzeko modu ezberdinak daudela. Ikusezin ez garen bitartean gauzak ikusteko modua aldatu beharko dugu, denen artean. Antolatzaileek igandeko giza katea ariketa moduan planteatu zuten. Ariketaren planteamendua azaldu, herritarrak ulertu eta gero egin genuen. Emaitza jakina da; lehenengo froga gainditu dugu. Bertan egondako 150.000 herritarrak, froga gaindituta, eta hurrengo azterketarako prest gaude. Ez dugu katedradunak izan nahi, parte hartzaileak baizik. Ariketaren hitzordua denon lanarekin egin beharko dugu. Bitartean, igandean Durangotik Iruñera elkarrekin herri baten etorkizunaren nahia marraztu genuen, begiak irekita amets egiten genuen bitartean.

Jaieguna izan zuten joan den zapatuan Barakaldoko Gazte Asanbladako kideek. Iraganean Portu kalean zegoen Las Cuevas jatetxea zenaren lokala okupatu zuten, eta Kobazulo gaztetxearen aurkezpena egin zuten egun berean. Herritarrei deia egin diete etzi e...

Los Angeleseko UCLA unibertsitatera joan behar izan nuen aurreko asteazkenean, argazki batzuk egitera. Royce Hall auditoriumean nengoen geratuta musika talde batekin eta, denborarik ez galtzeko, hortik zebilen gizon bati galdetu nion: "Barkatu, Royce Hall?". Galderari erantzun aurretik, nongotarra nintzen galdetu zidan berak; azentua, badakizue. Eta euskal herritarra nintzela esan nionean, "nola ez!", bota zidan, irribarretsu, "kamiseta kolore horrekin, nola ez!".

Kamiseta laranja nuen jantzia, baina zinez diot ez zela Euskaltel-Euskadirena. Horiek eta Veranoski Eroskirenak pijama bezala baino ez ditut erabiltzen, aspaldi. "Txirrindulari taldeagatik diotsut", argitu zidan, badaezpada ere.

Euskaldunak identifikatzen gaituzten gauza fisikoetan hasi nintzen pentsatzen, eta bost zentzumenetan zentratu nintzen. Euskal Herriko usainak, hainbat: kresala, Kantauri itsasokoa; simaurra eta abereen esentziak, geure barnealde berdean; harri beroen usain idorra, Bardean… Itsu batek Euskal Herria ukitzean, zuhaitzen enbor zaharrak sentitzea nahiko nuke, eta area, belarra, euria, haize oldarkorra. Eta euskaldunon zaporea, adibidez, sagardoaren garraztasuna, ondo zerbitzatutako ardo gorri baten freskotasuna eta ardo beltzaren prestutasuna.

Euskal herritarron soinua euskara izatea nahiko nuke, beti. Geure ahoen hotsa berbak izatea, hitzak, eleak. Palabras, mots, words, worte eta beste hamaika ere jakitea, baina geurean komunikatzea, geure artean behintzat. Eta kolore gurea, zein? Laranja? Txirrindularitza taldeak munduko begiak geuregan jarri zituen, egia da, baina mugatuegia da euskal herritar denak batzeko. Zuri-berde-gorria? Politizatuegia dago, tamalez, ikurrina. Berdea, mendiengatik? Itsaso-urdina? Basamortu-horia? Elur-zuria?...

Kaskoari eraginda, kolore aproposena eta politena beltza dela erabaki dut. Badakit mendebaldean heriotzaren eta doluaren kolorea dela. Iluntasuna ere dakarkigu gogora. Baina, zein da beltzaren kontrakoa? Zuria. Perfekzioaren sinboloa, purutasunaren irudi, gauza sakratuen kolorea. Eta horrelakoa gura al dugu XXI. mendeko Euskal Herria? Nik ez. Nik akatsduna izango dela badakit eta kultura ezberdinez kutsatua nahi dut ikusi. Eta gauza sakratuak eztabaidaezinak direnez, popatik hartzera bidali nahi ditut. Guztiak. Eta Euskal Herriaz nazkatuta egon nahi ez dudanez, Euskal Herria eztabaidagarria gura dut. Eztabaida aberasgarriak sortzen diren toki erreferentea den Euskal Herria amesten dut. Eta lehen eztabaidagaia mahai gainean jartzeko aukeragatik borrokatzeko lehenbiziko ekintzan parte hartzeko aukera etzi daukagu. Gure Esku Dago egitasmoa. Zer, nola, non, noraino nahi dugun izan eztabaidatzeko eremu aproposa. Kateatu gaitezen, bada, kateak hausteko.