Bizkaia

Plentziako historiaren lekuko zuzena

Plentziako historiaren lekuko zuzena

​Bizkaian horren ezaguna izan ez arren, garrantzi handia du Plentziako Gazteluondo itsas errotak plentziarrentzat. XVI. mendearen hasieran eraiki zuten, eta itsasoaren gorabeherak baliatuz funtzionatzen zuen. Urteek eta teknologiek aurrera egin ahala, baina, bestelako industria batzuk sortzen hasi ziren, eta errotaren erabilera galduz joan zen. Gauzak horrela, eraitsi egin zuten 1986an, eta, egun, haren erreplika bat baino...

Garraiobidetzat hartzen hasi dira

Garraiobidetzat hartzen hasi dira

​Bizkaitarren %92k bizikletaz ibiltzen dakite, eta erdiek bizikleta bat daukate eskura. Hala ere, bizkaitarren %38 baino ez dira ohiko edo noizbehinkako erabiltzaileak. Astean behin edo gehiagotan erabiltzen dutenak %13 dira. Gehienbat, kirolarekin (%49k) eta osasunarekin (%44k) lotzen dute, eta, batez ere, aisialdirako eta kirolerako erabiltzen dute, hurrenkera horretan. Dena den, Bizkaiko Foru Aldundiak egindako Bizikletaren...

Agate Deunaren eguneko «ibilbide utopikoa»

Agate Deunaren eguneko «ibilbide utopikoa»

​1951ko otsailaren 3an, Arratiako Koruko gizonak diru eskean atera ziren lehen aldiz, Agate Deunaren eguneko tradizioak agintzen duenez. Garai hartan, gaizki ikusia zegoen emakumeak diru eskean ateratzea, eta hamalau urte igaro behar izan ziren parte hartzeko baimena lortu zuten arte. «Aita San Josek hartu zuen koruko agintea, eta atea ireki zizkien emakumeei eta haurrei», kontatu...

Bizkaiko Abesbatzen Asteak 50 urte bete ditu aurten

Bizkaiko Abesbatzen Asteak 50 urte bete ditu aurten

​Zeanuriko Abesbatzak eman zion hasiera aurtengo Bizkaiko Abesbatzen Asteari, duela hamabi egun. Bilboko Begoñako basilikako aldarera igo ziren orduan koru horretako hogei ahots misto, eta melodia erlijiosoekin bete zuten publikoz gainezka zegoen eliza. «Musikazaleek gogoz espero dute Bizkaiko Abesbatzen Astea, eta aurtengo aldian 11 koru gehiago entzuteko aukera izateak poza eragin dio entzule askori», esan...

Antzokirik gabe geratu da Ondarroa

Antzokirik gabe geratu da Ondarroa

​Ia hamar urteko ibilbidearen ondotik, ateak zarratu ditu Ondarroako Beikozini antzokiak. Joan den asteko martitzenean iragarri zuten jabeek sare sozialetan aretoa zarratuko zutela, proiektuarekin aurrera ezin dutela jarraitu azalduta, eta eskerrak emanez. Kultur gaietarako erabili izan da betidanik eraikina: zinema areto bat izan zen hasieran, orain dela hamarkada batzuk; Kafe Antzokia kokatu zuten bertan, 2002an; eta...

San Blas eguna: azoka eta opil usaina

San Blas eguna: azoka eta opil usaina

​Urteko hilabeterik laburrenari ongietorria ematearekin batera, anis zaporeko opilen usaina hartzen du Abadiñok biharko egunez: San Blas eguneko azoka egiten dute. Ganaduzaleentzat eta nekazarientzat galdu ezinezko azoka da ia, eta jendetza erakarri ohi du. Aurten, gainera, zapatua izanagatik, jende andana biltzea espero dute. Goizeko lehen ordutik muntatuko dituzte saltokiak Zelaieta auzoko trinketeko aparkalekuan. Guztira, 81...

«Asko aldatu da azokaren errealitatea»

«Asko aldatu da azokaren errealitatea»

​Jacinto Iturriagaetxebarria abeltzainak urtero-urtero eramaten ditu bere abelburuak Abadiñoko San Blas azokara. 80 urte ditu, eta, abadiñarra izanik, era berezian bizi du azokan parte hartzea. Nola bizi duzu San Blas eguna?  Abadiñarrontzat urteko egunik handiena da San Blas azoka. Urte askotan eraman izan dut ganadua hara, eta aurten ere hala egingo dut. Zenbat abere eramango...

Kaleak hartu eta irri egin

​Nire zutabetxoa otsailaren 2rako dela jakitean, buru barruan dugun bonbilla famatua piztu egin zitzaidan. Betidanik liluratu nau bonbillatxoaren metaforak. Aititek iluminazio denda zuen, eta kable, argi eta lanparen ingurukoak ohikoak genituen etxean. Euskaraz, gainera, azkarra denari argia esaten diogu. Argiak (eta ilunak) alde batera utzita, leiho hau aratusteen inguruan berba egiteko baliatu nahi nuen, gaur...

Aginte esparruaren mugarriak

Aginte esparruaren mugarriak

​«Euskal Herriko gurutzeak bi multzotan bereizten dira: kalbarioak eta gurutze izenekoak», esan du Jon Irazabal historialari eta ikerlariak. Hiru gurutzek osatzen dituzte kalbarioak, eta Jesus Nazaretekoak izen bereko mendira heltzeko egin behar izan zuen bidea seinalatzen dute. «Horiek dira ezagunenak eta herri gehienetan ikus daitezkeenak», azpimarratu du Irazabalek. Gurutze izenekoak, berriz, zailak dira aurkitzen, eta Euskal Herrian,...

«Euskal Sukaldaritza Berria ke laino bat da: aurrekoa ikustea galarazi du»

«Euskal Sukaldaritza Berria ke laino bat da: aurrekoa ikustea galarazi du»

​Emakume bat agertzen da lehen planoan, ezkaratzean, kozinatzen; offeko ahotsean, bere amonaz dituen oroitzapenak aletzen ditu Marian Gerrikabeitia bilbotar zinema zuzendariak. Paula Urzelai amamaren rola egiten du bizkarrez dagoen emakumeak, baina gogoetak izan daitezke ama edota amona andana bati lotutakoak: familia osoarentzat kozinatzeko ardura, eta ondorioz garatutako trebezia; bizitza osoan iltzatuta geratzen diren zaporeak. XIX....