Urte berria lur berriekin hasi dute nekazaritza eta abeltzaintza alorretan buru-belarri aritu beharko duten bederatzi gaztek. Martxan jarriak dira bederatzi lursail, bederatzi gazte eta beste horrenbeste etorkizunerako asmo. Foru aldundiak laugarren aldiz banatu ditu Lurren Bankuko lursailak. Zortzi gizoni eta emakume bakarrari egokitu zaizkie. Barraskilo granja, ortuariak, landareak, fruituak eta abelburuak jarriko dituzte.
Loiu eta Mundakako udalek eta foru aldundiak berak emandako 20,4 hektarea adjudikatu dituzte. Bederatzi nekazari eta abeltzain berrietatik zazpi Loiun hasiko dira lanean. Han, Bizkaian izango den lehenengo agrogunea eratuko dute. Zazpiak, beraz, ekoizpen eremu berean arituko dira, instalazioak eta jardunbide ekologikoa partekatuta. Hala azaldu du Bizkaiko Nekazaritza Sailak.
Bizkaiko EHNEri “interesgarria eta beharrezkoa” iruditzen zaio egitasmoa. “Ez bakarrik lurra banatzeko, baita lurraren inguruan dagoen espekulazioa eta antzekoak eragozteko ere”, esan du Unai Aranguren sindikatuko kideak. “Praktikan”, ordea, “zenbait gabezia” antzeman dituzte.
“Erreminta interesgarria izan daiteke instalazio prozesuan dauden gazteentzat. Hala ere, administrazioak daukan nekazaritza ikuspuntua askotan ez da ondo uztartzen gazteen ikuspegitik”, esan du Arangurenek. Izan ere, dio gazte gehienek proiektu agroekologiko bat daukatela buruan. “Nekazaritza horrek bere funtsa dauka lurrari lotutako produkzioan, biodibertsitatean, dibertsifikazioan eta salmenta zuzenean, besteak beste. Administrazioa, ordea, atzerago dabil, eta uste du lursail bakoitzean ekoizpen bakarra egin behar dela. Beraz, banaketak egiten ditu sailka: zati honetan ortua, beste honetan oiloak… Gure ustez, proiektu integralagoak egin beharko lirateke, eta zati bakoitzean gauza bat baino gehiago landu”.
Azpiegituren aldetik ere “arazoak” egon direla azaldu du, bestalde: “Ur hornidura ez dute eraman, eta berotegiak jartzeko arazoak sortu dira”, esan du. Lurrak eskuratzeko “eskaria egon badago”, Arangurenek dioenez. Alde horretatik, “udalek lur funts horretan inplikatu beharko lukete”, haren iritziz. “Udalek lur asko izan ditzakete. Gutxienez, udal bakoitzak bere lur funtsa eratu beharko luke”, adierazi du. “Gero eta eragile sozial eta administrazio gehiago inplikatzeko” eskatu du. Foru aldundia “astiroegi” doala deritzo, gainera, EHNE sindikatuak. “Gazte asko dago lurra eskuratzeko gogotsu. Eta krisiak ere eragina izan du”.
Agroguneak, irla modukoak
Loiuko agrogunearen ereduari dagokionez, “bi aurpegi” dituela uste du: “Bizkai osoan nekazaritza suspertzea eta herri guztietan banatzea nahi dugu guk; ez egotea kokatuta leku bakar batzuetan. Agrogune batzuk interesgarriak izan daitezke herri guztietan bultzatzen baditugu”.
Eremu horiek “irla modukoak” direla azaldu du. “Nekazaritza lantzen duten eremu jakin batzuk dira. Nekazaritza bizirik egotea nahi dugu guk, ordea, herri guztietan sakabanatuta eta elkarrekin harremanetan. Ez industrialde moduko batzuetan. Historikoki horrela izan da, eta baserriak egin du biodibertsitatea eta ingurumenaren kudeaketa naturala”, ondorioztatu du.
Foru aldundia lanean ari da Lurren Bankuaren bosgarren adjudikazioa egiteko. Datorren martxoaren 1ean zabalduko dute eskaerak egiteko epea.