Zaratak hil egiten du. Esajeratutzat jo daitekeen baieztapen gogorra da, baina kaltetuek eta adituek babesten dute. Apirilaren 26an, Zaratari Buruzko Nazioarteko Kontzientziazio Eguna izan zen. Hori dela eta, herritarrek eta kutsadura akustikoak kaltetutakoen elkarteek bat egin dute, zarataren arazoari eta horrek pertsonengan eta ondasunetan dituen ondorio kaltegarriei buruzko mezu borobila gizarteari bidaltzeko eta hori saihesteko edo murrizteko moduei lehenbailehen heltzeko.
Zaratak eragin larria izan dezake osasunean eta bizi-kalitatean; ez da traba hutsa, osasun publikoko arazo larria baizik, eta, gainera, immisio horien eraginpean dauden pertsonen oinarrizko eskubideak urratzen ditu. Horregatik, premiazkoa da administrazio publikoei eskatzea legeak eta epaiak bete ditzatela, zarataren arazoa konponduko duten prebentzio eta zuzenketa neurriak hartzeko.
Osasunaren Mundu Erakundeak dio mila milioi gazte baino gehiago entzumen galera izateko arriskuan daudela. Zarata honako hauekin lotzen da: dementzia, iktusa, gaixotasun kardiobaskularrak, hipertentsioa, depresioa, antsietatea, laneko eta eskolako absentismoa, ospitaleratzeak, etxebizitzen balio galera eta abar eta abar.
Bilbon, auzo elkarteek eta eragileek —hala nola 7 Ordu plataformak— aspalditik defendatzen dute pertsonen atsedenerako eskubidea; ez luxu gisa, baizik eta erakundeek sutsuki babestu beharreko oinarrizko premia gisa. Egindako kontzientziazio kanpainak salatu dituzte —hala nola Latxi ardiarena—, egoera horretan benetako eragin txikia duen publizitate efektuko kolpe bat direla iritzita. Lourdes Llorens bozeramaileak SER irratiari helarazi dizkion aldarrikapenak argiak dira: Batetik, atsedenerako eskubidea eragozten duen kutsadura akustikoa etorkizuneko Osasun Publikoaren Legean kontuan har dadila eskatzea, eta, bestetik, hiru eta lau ostalaritza taldeentzako edukierari buruzko bizitegi eremuetako erregulazio berri bat, bai eta kontsumoa lokalen barrualdera bideratzea eta kaleetako aisialdi-jarduerak mugatzea ere.
Aldarrikapen horiek, Bilboko Udaleko Ingurumen Saileko buru Mikel Gonzalezen arabera, “interes gatazka oso handia sortzen dute, atseden hartzeko eskubidea duten bizilagunak, lan egiteko eskubidea duten ostalariak eta aisialdirako eskubidea duten pertsonak daudelako”. Haren esanetan, “pertsonen kontzentrazioagatik sortzen da zarata eta ezein legek ez du debekatzen pertsonak biltzea”.
Pandemiak argi utzi digu osasun publikoaren defentsak lehentasuna izan behar duela. Horregatik, udaleko talde politikoei zarataren eta kutsadura akustikoaren arazoari buruzko adierazpen instituzionalak onartzeko eskatuko zaie. Gainera, apirilaren 26an, 12: 00etan, 60 segundoko isilunea egitea proposatu dute leku publiko esanguratsu batean, inguruneko zarata entzuteko eta horretaz jabetzeko.