Benetan erabaki dugu berdin digula?

Gaur egun, bonbardatzen gaituzte esanez krisi energetikoa Ukrainako gerraren ondorio dela eta ingurumen krisia kontsumitzeko eta ekoizteko dugun moduak eragiten duela. Ez dut ukatuko arazoaren parte direnik, baina ezkutatu nahi digutena da egungo mundu krisia arrazoi politikoen ondorio dela, eta borondate politikoarekin bakarrik egin ahal izango diogula aurre egoerari.

Gaur egungo sistema politiko eta ekonomikoak ez du funtzionatzen, eta horren ondoriorik larrienak dagoeneko nabarmenak dira: nahitaezko migrazio masiboak, pertsona kalteberenen gero eta pobretze handiagoa, desberdintasun handiagoa eta aberastasunaren banaketa bidegabea, eta gerren eta militarismoaren gorakada. Erakundeak laguntzen bidez estaltzen saiatzen dira, baina laguntza horiek ez dira nahikoa, eta ez dira iristen gehien behar dituzten pertsonengana.

Ez dago etorkizun distopiko bat imajinatu beharrik, non enpresek gure bizitzak zuzentzen dituzten; gertatzen ari da. Oligopolioak dira gaur egun gobernatzen dutenak, eta beren erabakien ondorioak jasatera behartzen dituzte biztanleak, onurak handitzen diren bitartean. Gainera, erakundeek badirudi hornidurarik gabeko mehatxuak onartzen dituztela, eta herritarrak lasaitzen saiatzen direla bonuekin eta zergetan egindako aldaketekin, multinazional handien irabaziei mugak jartzeko erronkari aurre egin nahi izan gabe.

Mundu mailako krisi honen onurak jasotzen ari diren beste batzuk eskuindarrak dira; amorru orokortuari etekina ateratzen ari dira, beraien mezu apokaliptikoekin.

2022ko Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Biltzarra (COP) Egipton biltzen ari da. Gizonek gidatutako negoziazio batean, klima-aldaketari buruzko azken 26 konferentzietan bost emakume baino ez dira izan haien buru, eta oraingoan Shoukryko buru izango da Egiptoko Gobernuaren aldetik. Deigarria da, Kanpo Arazoetako ministroa baita, klima eta ingurumen gaietan prestakuntzarik ez duena. Konferentzia hau funtsezkoa izango da hego hemisferioko herrialdeentzat; izan ere, herrialde pobretuenek eta krisi klimatikoaren eraginpean daudenek, batez ere Afrikako blokeak, presio egingo dute klima-justizian oinarritutako akordio bat lortzeko.

Auzokide, gizarte eragile eta ekologista ugari Egiptora joandako gobernuei presioa egiteko mobilizatu ziren joan den larunbatean, Bilbon eta munduko beste hainbat hiritan, etorkizun bizigarriaren eta trantsizio zuzenaren babesari lehentasuna eman diezaioten, eta ez ingurumen eta gizarte kolapsora garamatzan sistema ekonomikoari.

Eskaera argia da: goi bilera honetatik klima aldaketara egokitzeko konpromiso garrantzitsuak atera daitezela eta herrialde aberatsenek funtsak eman ditzatela, hegoaldeko estatuek klima krisian gutxien lagundu dutenek eta gehien pairatzen dutenek beren ekonomiak eraldatu eta lehorteen, montzoien, uholdeen eta baliabideen eta biodibertsitatearen galera egoera berrira erresiliente egin ditzaten.