Atsedena eta aisia uztartzea

Azken hilabeteetan, aisialdiaren problematikak orrialdeak eta denbora hartu ditu komunikabideetan eta, batez ere, pairatzen duten pertsonen buruan. Bilboko aisialdiarekin batera, Poza, Uribitarte, Albia lorategiak, San Bizente eta Mazarredo eremuetan bizi diren bizilagunek herritar askorentzat ezezaguna den errealitatea salatzen dute.

Irudia ez da berria, baina badirudi problematikak beste kutsu bat hartu duela herritarrak pandemiaren osteko egoeraz erabat jabetu direnean. Lehen “tokatzen dena” balitz bezala hautematen zenak eta isiltasun erlatiboan pairatzen zenak orain pandemian zehar gozatutako atsedenaren ondoren, egunez egun, gauez gau, beraien atsedena bigarren mailan nola geratzen den ikusten duten bizilagunen komunitateak desesperatzen ditu. Hori dela eta, gaiari kargu egitea erabaki dute, egoera hedabideetan salatuz, egoera hori kudeatzen saiatuz eta erakundeekin konponbideak bilatuz, terrazen, lokalen eta diskoteken ordenantza erregularizatzeko edo zarataren behatoki bat sortzeko eskatuz.

Gaur egun geure buruari galdetu behar diogu zer erantzun mota jasotzen ari garen, erakundeen aldetik ohikoa beste alde batera begiratzea izaten baita.

Argi dago pertsonok gure aisialdiaz gozatzeko eskubidea dugula, baina gainerako herritarrekin enpatizatu behar dugu, gure aisialdiak ez dezan besteengan atseden hartzeko eskubidea mugatu. Nire ustez, erakundeek parte hartu behar dute hori posible izan dadin. Atsedena behar biologikoa da, eta, hori gabe, gure osasuna, fisikoa zein mentala, kaltetu egiten da.

Aisialdiko guneetako aglomerazioek espazio publikoa okupatzeko arazoak sortzen dituzte, pertsonen joan-etorria zailtzen baitute, are gehiago horiek mugikortasun arazoak badituzte edo haurren paseorako kotxeak edo erosketetarako orgak gidatzen badituzte. Gainera, ibilgailuak sartzea zailtzen dute, eta horrek, larrialdietan, suhiltzaileen eta anbulantzien kasuan, arriskuan jarriko luke inplikatutako pertsonen bizitza.

Beste ondorio zuzen bat kutsadura akustikoa da, OMEren arabera, zuzenean lotuta baitago epe ertain eta luzeko osasun arazoekin. Gaueko aisialdirako gune gehienetan, erregistratutako dezibelek nabarmen gainditzen dituzte udal ordenantzak ezarritako mugak, eta, ondorioz, ezin da loak hartu edo leihoak ireki, etxebizitzak aireztatzeko edo girotzeko. Azkenik, jendea sakabanatzen denean —goizeko lauretatik seietara bitartean, kasurik onenean—, udalak bidalitako garbitzeko gailua jaiaren “arrastoak” kentzeko agertzen da, eta, beraz, atseden hartzeko ezintasuna erabatekoa da. Hori are larriagoa da kontuan hartzen badugu Bilboko erdigunean ohitura bat dela, ez salbuespen bat.

Horregatik guztiagatik, erakundeek herritarren beharrak bateratuko dituzten alternatibak planteatu beharko lituzkete: hala nola kaleko edanaren ordenantza aplikatu, lokalen ordutegiak murriztu, baimendutako edukiera murriztu, lokalen kontzentrazioa amaitu, lokalak eremu periferikoetara eraman garraio egokiarekin, terrazak arautu…, atsedena eta aisialdia bateragarri egiteko. Azken batean, herritarren osasunari buruz hitz egitea erabilitako termino bat baino zerbait gehiago dela serioski planteatzea. Kontu hori ez litzateke arinkeriaz hartu behar.