Osasungintza publikoa defendatu

Sagarduiren azken adierazpenek kezkatuta utzi dituzte herritarrak. “Aldaketa kultural” bati buruz hitz egin digu, fokua eta erantzukizuna berriro herritarrengan jarriz. Osasun publikoa ikusteko dugun modua aldatu behar dugunak gu geu izan behar gara. Gainera, aldaketa hori saihestezintzat saltzen digute, eta ez aurreikuspen eskasean oinarritutako murrizketatzat eta osasuna pribatizatzeko ahalegin saihestutzat.

El Salto egunkariak egunotan salatu duenez, Eusko Jaurlaritzak Grant Thorthon aholkularitza-enpresa kontratatu zuen osasun arloko profil profesionalek elkarren osagarri izateko gaitasunak hedatzeko beharrari buruzko txosten bat egiteko. Pandemiaren aurretik gertatu zen hori, eta batzuek uste zutena berresten du horrek: murrizketak osasun publikoarekin —ezagutzen dugun bezala— amaitzeko pandemiaren aurreko plan baten parte dira. Osakidetza, herritarrak parekatzen dituen zerbitzu publikoa, defendatzen ez badugu, desagertu egingo dela argi dago.

Osasun krisian, Deustuko Etengabeko Arreta Gunearen (EAG) gaueko zerbitzu presentziala eta SAMURen udal-anbulantzien zerbitzua bezalako zerbitzuak itxi zituzten, beharrezkoak ez zirelakoan, eta orain faltan botatzen ditugu eta ezinbesteoak zirela konturatzen gara. Ez da adibide bakarra; zoritxarrez, asko dira: pediatriako zerbitzuen murrizketa bizi izan dugu, auzo batzuetan berrantolatzen baitziren eta herritarrak aldameneko auzoetara joatera behartzen baitzituzten. Horrez gain, Olabeagako bizilagunak Basurtuko ESIrekin bildu dira, auzoan kontsultategi zerbitzua berriro irekitzeko eskatzeko, baina eskaera ukatu egin diete. Era berean, aurrez aurreko arreta murriztu dute, eten digitala are gehiago ireki duen eta erabiltzaileen mesfidantza eragiten duen telefono bidezko arretaren onurak salduta. Hori gutxi balitz, harriduraz ikusi dugu Arabako Errioxan probatu ondoren, uda ostean bideo-dei bidezko arreta-zerbitzua ezarriko dutela dioen berria. Egoera kafkiarra da: kontraesan bat bizi dugu: gizarte-presioaren ondoren erakundeek bankuei aurrez aurreko arreta eskatzen dieten bitartean osasun publikoan bideo dei bidez egiteko asmoa dute. Gurutzetako emaginen zerbitzutik gutun batean ohartarazi dute, oso gogoz kontra, udan ezin izango dietela zerbitzu duinik eman erabiltzaileei.

Dagoeneko iragarri dute udara begira anbulatorioko ordutegiak murriztuko direla. Epe horretan, osasun-zentro asko 17:00etan itxiko dituzte, eta erabiltzaileak EAGetara bideratuko dituzte. Bihotz-kirurgiako plantilla ostiralero mobilizatzen da zerbitzua itxi eta Gurutzetan zentralizatzeagatik erabiltzaileei kalte egingo diela uste baitute.

Aipatutako guztiak lehen mailako arreta murriztea dakar, mediku faltaren aitzakia jarrita. Langileek atsedenerako duten eskubidearen defendatzaile sutsua naiz. Nire ustez, lankideen lan-karga handituz, medikuen bajak eta oporrak ordezkatzea oso zaila izango da eta, gainera, ez da batere justua, baina langile faltagatik zerbitzua murriztea onartezina dela uste dut. Horregatik, nire ustez, bete beharreko plaza horien lan baldintzak hobetzea sustatu beharko litzateke, erakargarriak izan daitezen eta prestatzen ari diren medikuentzat lehen aukera izan daitezen. Gainera, gogora dezagun lehen mailako arreta familia-medikuak baino gehiago dela. Lehen arreta osasuna ulertzeko modu bat da, hurbiltasunean oinarritutako eredu bat, administrariek, bertaratuek… osatutakoa eta, nire ustez, plaza horiek errazago bete daitezke.

Argi dago betidanik eskubidetzat jo duguna, gure bizitzan mugiezina zena, desagertu egingo dela hortzez eta haginez defendatzen ez badugu. Horregatik, herritarrak, nekea gaindituz, osasun publiko, hurbil eta kalitatezkoaren alde bildu dira asteazken honetan beren osasun-zentroetan, eta berriro egingo dute igande honetan, hilaren 26an, sindikatuek Bilbon deitutako manifestazioan, 12:00etan, Jesusen Bihotza plazatik abiatuta.

Benetan axola zaigunaren alde parte hartzera animatzen zaituztet.