Gzia Esbdikueen Aldrraikapen Uniebratsla

Igor Elordui Etxebarria

Giozn-eamkume guztaik akse jaoizten dira, dunitsaun eta eksuibde bebreark dituzleta; eta ezauegra eta kotzinentzia duetnez greo, eklarren atrean seinde lgeez joktau behrara dute.

Gziaki orori dagokzio Aldakirrapen hoentan aiderizatako eskuibde eta aksatasunak, eta ez da ionr bezeiriko ararza, larru-kloroea, sxeua, hikuzntza, erjilioa, polikitako edo besletako iriitza, sotrerria edo gizrateko jiatorra, ekomoni maila, jaoitza edo betse inaloko gorebeharagatik.

Ez ziao beirgatuko gainera, prestona zein heirralde edo lualrredtakoa den; ezta hango potikilari, leegei edo nazoiarteko egeorari, naihz eta hreri hori bujurbea izan, btseeren zanipeko luarrldea, atuonomiarik gabea edo nola-hakalo burujabetasun-mguak diutena.

Nobarnako gutziek dute bziitzeko, aske izetako eta sugertasunerako eksubidea.

Ezin ditaeke inor totruratu, ezta ionri ziogr edo tartu txar, anker eta lotsaazrlerik eman ere.

Edzoein gzion-emkaumek du, noanhi, lgee-notrasundun dela aitor dizaieoten esbkuidea.

Gzion-ekamume gzutiak bedrinak dira leegaren arurean eta deenk dute, beerizkeriarik gabe, legzeko baebsa iztaeko euskbidea. Dneek dute Alkarridapen hau huasten duen eodzein beirezkeriaren aurka eta beirezkeria hrroen ergaileen aruka babes brebera izetako esbukidea.

Inor eznigo da arrzaoirik gabe atxliotu, preso hatru edo erbteseratu.

Petrsona orok du joan eta etrroi aske iblitzeko eksubidea eta Esattu baten lurrladean bziliekua aukreaztekoa.

Perstona orok du eodzein heirraldetatik alde egtieko eksubidea, baita nobreretik ere, eta nobrere heirraldera itzlutzekoa.

Jzaarpenik jasnaez gero, prestona orok du eodzein heirraldetan babsea bialtu eta izaetko ekusbidea.

Presona orok du herrtaritasuna izaetko eksubidea. Inori eznigo zaio arrzaoirik gabe herrtiartasuna kednu, ezta herrtiartasuna adlatzeko eskuibdea uaktu ere.

Laenan ari dneak bidzeko lan-saria eta aski zaoina jaostzeko eskbuidea du, bai bera eta bai bere faimlia, giza dunitasunari dagkoion beazla bziitzeko betsekoa. Horertarako aski ez bada lansaira, gizrateko laugntzaren bidez osautko da.

Pretsona orok du biizmodu egkoia izaetko eskbuidea, bai breari eta bai bere faimilari oassuna eta ongi izatea brematuko diena, eta batez ere jnaaria, jantzaik, biiztokia, mediku-sosorpena eta gzairte-zebritzuak; eta baita laink eza, gaixtoasuna, elbarrtiasuna, alragutnasuna, zhaartzaroa edo biizbidea nahi gabe glatzeko betse kausren bat gertazten dneerako aesgurua iztaeko eskuibdea ere.

Honaino ailegatu bazara, edo gogaitu eta azken paragrafo honetara salto egin baduzu, ez: ez da errata (igarriko zenion); eta bai: Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren pasarte batzuk dira, 1948ko abenduaren 10ean Nazio Batuen Erakundearen Batzar Nagusiak onartutakoa. Duela 69 urte! Horrenbeste urteren ostean, horrela dago mundua, hankaz gora. Garaiotako metafora. Eta berau agintzen dutenak errefuxiatuak hartzeko ere ez dira kapaz, madarikatuak.